CAMBIA O CLIMA?
SE QUEIMAMOS QUENTAMOS
AUGA E CAMBIO CLIMÁTICO
O LIXO TAMÉN QUENTA
COMO AFECTAN OS CAMBIOS NO CLIMA ÁS ESPECIES E AOS ECOSISTEMAS?
O CLIMA NA PAISAXE, NA ORDENACIÓN DO TERRITORIO E NO TURISMO
MEDIO RURAL E CLIMA
MEDIO URBANO E CLIMA

Intercambio Polonia-Galicia-Madrid patrocinado pola UNESCO co eixo Muller e Ciencia

 

O proxecto Climántica en colaboración co IES Puerta Bonita e o Centro de Intercambios Escolares desenvolveron unha gala de celebración do Día Internacional da Muller e a Nena na Ciencia baixo o patrocinio da UNESCO. Entre os obxectivos do evento estaba a produción dunha curtametraxe sobre a gala para difundir o evento nas redes sociais o 11 de febreiro, data na que se celebra o Día Internacional da Muller e a Nena da Ciencia.

    

Para xerar a masa crítica escolar multicular, na semana previa ao evento desenvolveuse un intercambio no que os alumno de 3º de ESO do IES Poeta Añón de Outes representaron a Galicia, o Liceo XXVI de Lodz a Polonia e o IES Isidra de Guzman, o IES Porta Bonita e o Colexio La Salle Marabillas representaron a Madrid.


Na inauguración da gala abriuna o Director do IES Porta Bonita, Luís García Domínguez, director deste instituto de formación profesional con máis de 1.000 alumnos dos ciclos de familias de comunicación audiovisual e artes plásticas que realizou a produción do vídeo, seguido de Francisco Barradas, Director do Centro de Intercambios Escolares (CIE) que actuou de centro de acollida dos alumnos polacos e galegos, e de organizador das actividades en Madrid.


A representación do proxecto Climántica correspondeu ao Director do Proxecto Climántica, Francisco Sóñora quen desenvolveu a Conferencia “Dos Hominidos Africanos aos Humanos do Cambio Climático”. O relatorio partiu da importancia do clima na evolución humana e da capacidade do enxeño da nosa especie para ir superando barreiras, incluídas unha glaciación, e, finalizou achegando o potencial de oportunidades que supón un escenario con maior igualdade da implicación das mulleres na ciencia do cambio climático. Proseguiu coa proxección da peza audiovisual sobre as científicas destacadas vinculadas á rede, na que tivo unha presenza destacada María Martinón, que foi quen abriu o vídeo eludindo á importancia do clima no seu ámbito de investigación. Desde Galicia tamén interviñeron Cristina Rodríguez, do Grupo de Medicina Xenómica da USC; Ángeles López, profesora da Facultade de Físicas; e Liliana Solís, bióloga da Confraría de Mariscadores de Noia.

A nivel internacional participaron a bióloga mexina Coro Arizmendi, a Directora da Axencia de Sustentabilidade de Austria e a directora Nacional de Cultura Ambiental de Panamá.



A continuación procedeuse á proxección dun vídeo de científicas destacadas con vínculos co proxecto Climántica, na que tivo unha presenza destacada María Martinón, que foi quen abriu o vídeo eludindo á importancia do clima no seu ámbito de investigación, que se tomou como punto de partida da conferencia. De Galicia tamén interviñeron Cristina Rodriguez Fontela do Grupo de Medicina Xenómica da USC, a profesora da Facultade de Físicas Ángeles López Aguera, con colaboradoras do seu equipo, e a Bióloga da Confraría de Mariscadores de Noia, Liliana Solís País. A nivel internacional participarón a bióloga mexina Coro Arizmendi que desenvolveu un coloquio con alumnas, do colexio mexicano Madrid, interesadas na Ciencia e no Cambio Climático e que participaron nos campus internacionais de Climántica. Tamén enviou o seu saúdo a Directora da Axencia de Sustentabilidade de Austria e a Directora Nacional de Cultura Ambiental de Panamá, con quen o proxecto Climántica está a estudar opcións de desenvolver nese país centro americano o Segundo Campus Iberoamericano.


A terceira acción liderouna Úrsula Martínez, enxeñeira aeroespacial pola Universidade Politécnica de Madrid que se incorporou ao proxecto Climántica cando tiña 13 anos. Ademais de conducir o resto do evento, foi a encargada de presentar un trailer do musical A volta ao clima en 10 escenas, do que é coautora e directora; un produto creado no Campus Internacional de Aveiro de 2019.


A seguinte relatora foi María Arufe que explicou como a través da curtametraxe que dirixiu en Aveiro e titulado “A Fábrica” reflectiu como os medios de comunicación poden ser unha arma de proponganda a favor do negacionismo do cambio climático. Iso transmitírono a través dun informativo que manipulaba desde o minuto 1 á poboación para convencela da non existencia do cambio climático. O outro curtametraxe que se proxecto presentouno a súa directora Noemí explicou como o seu documental “” conta a historia dun mozo de Aveiro que esperta nun sitio estraño cun mundo totalmente diferente ao que coñecía e no que non había ninguén. Explicou como aos poucos ese mozo foi recuperando a memoria descubrindo cal foi o Planeta descubrindo recordos que lle gustase non desterrar.

 


 Esta cuarta parte pechouna a alumna portuguesa Marguerita Delgado que representou a voz adolescente das mozas participantes, a través da visión da súa participación nos campus, en especial na súa contribución como protagonista do musical do campus internacional de Aveiro de 2018. Explicou o importante que para ela é Climántica e que o que viviu neste proxecto deulle un coñecemento e a seguridade de que non se achegará xa da ciencia do cambio climático e da súa comunicación.


A quinta parte foi unha mesa redonda desenvolvida entre as seis alumnas que participaron na parte anterior. Nela analizaron a súa visión sobre a muller e a nena na ciencia contemporánea. Chegaron á conclusión de que a sociedade esixía máis ás mulleres que aos homes en ciencia, insistindo en que era moi importante aspirar á auténtica igualdade de oportunidades. Tamén destacaron que un punto de vista feminino na comunicación da ciencia do cambio climático debía aspirar a achegar máis rigor, porque é moi importante comunicar ben esa ciencia para que non sexa utilizada polo excepticismo en contra da acción social fronte ao problema.


A sexta e última parte do evento consistiu nun baile polaco e outro galego que prepararon durante a estancia nocturna no Centro de Intercambios Escolares. Os parellas de baile estaban formadas por un estudante de cada país. A canción galega que bailaron foi A Muiñeira de Chantada.

Unha Intensa semana de coñecemento colaborativo intercultural.


O evento que se celebrou o venres no IES Puerta Bonita foi resultado do traballo colaborativo de alumnos de Outes, Polonia, Madrid e Alcalá de Henares, que necesitou dunha forte cohesión, sobre todo polas barreiras idiomáticas e culturais. Por ese motivo o idioma do intercambio foi o inglés, e o profesor de Polonia, que ensina español e inglés no Liceo XXVI de Lodz de Polonia, desenvolveu as estratexias de integración idiomática.


 O primeiro día, luns 3, expuxéronse que coñecesen Madrid en grupos de cada país, utilizando só o inglés os alumnos de Polonia. Pola mañá visitouse o Museo do Prado. Alí analizáronse a fondo dous cadros en base á súa vinculación co proxecto “O Xardín das Delicias” e a “Fragua de Vulcano”. Co primeiro reflexionouse como a cobiza e o consumo excesivo poden danar o Planeta. No segundo analizouse a importancia da forxa hidráulica primeiro e da de vapor na revolución industrial para a obtención do aceiro e dos avances e crises derivados, directa e indirectamente desas tecnoloxías. Pola tarde fíxose unha búsquda de puntos crave do Madrid dos Austrias. Tratouse dun xogo no que se lles daba un plano e pedíaselle ir a puntos e neles facer preguntas aos cidadáns. Nesa visita analizouse a dimensión inicial da cidade para atopar semellanzas con Toledo na súa organización e a súa adaptación a ese territorio e clima. Alí chamoulles a atención da contaminación urbana sobre o atardecer e o intenso trafico urbano.


O segundo día, o martes 4 tivo como obxectivo central cohesionar ao grupo con estratexias pedagóxicas de integración de alumnos de culturas europeas moi distantes. Para iso visitouse Toledo e reflexionouse a oportunidade que supuxo a Escola de Tradutores de Toledo na integración de 3 relixións. En base a este feito retouse aos estudantes para afrontar esa integración. Alí tamén se analizou a importancia da industria de aceiro nesa cidade e o desenvolvemento agrícola de cultivos adaptados a ese clima, en especial cereais e viñedos, reflexionando sobre a importancia que tiña o chan ata motivar o cambio de asentamento da cidade para conseguir un chan máis apropiado. Pola noite, e xa continuidade ao resto dos días, acentuouse a convivencia dos dous países con actividades de bailes dos países en parellas tamén dos dous países, o mesmo con karaoke. Tamén se desenvolveron xogos na piscina climatizada.

O mércores 5 pola mañá visitaron Alcalá de Henares e da man dos seus colegas do IES Isidra de Guzman visitaron a cidade. Tivo especial importancia a visita á Universidade, onde reflexionaron sobre o rigor da formación nos inicios desa universidade, onde entraban aos 8 anos e en moitos casos non saían hastan os 40. Tamén lles chamou a atención que se non se atendía aos profesores eran castigados como mínimo a 3 días de reclusión. Tamén se visitou a casa de Cervantes, que pola tarde compararían coa de Lope de Vega en Madrid. Pola tarde tamén visitaron o Museo de Ciencias Naturais realizando talleres de extracción da súa propio ADN e de biodiversidade. Analizaron as estratexias para seguir para conservar as especies #ante crises como o cambio climático e visualizaron a exposición da Evolución Humana e a súa relación co clima.


O xoves 6 visitaron o Museo Reina Sofía, analizando a fondo o Guernica. Antes realizaron un taller con pezas soltas recortadas dunha copia do cadro, para realizar unha composición creativa. Da visita do museo os alumnos concluíron a dureza da Guerra Civil e o seu impacto na obra dos principais autores españois. Sobre iso reflexionaron sobre a necesidade da tolerancia, a convivencia intercultural e ideolóxica e a convivencia democrática, respectuosa e pacífica. Pola tarde preparouse o evento do venres, realizando antes de abondonar o Centro de Intercambios Escolares a foto de despedida.



Curso de Climántica en Alacante e representación alí do Musical

 

Este cartel contén o programa do Taller Climántica de Respostas Educativas ao Cambio Climático incluído na programación do CEFIRE de Alacante.

Trátase dunha acción formativa que se desenvolverá en colaboración co Grupo de Investigación Clima e Ordenación do Territorio da Universidade de Alacante que dirixe o Catedrático Jorge Olcina, sendo o anfitrión promotor o IES Virxe do Remedio. 


Como actividade cultural do taller, e con motivo da celebración do 40º aniversario do IES Virxe do Remedio, inclúese no programa o Musical A Volta ao Clima en 10 Escenas, creado no campus internacional de Aveiro 2019, e adaptado a Alacante polos alumnos do Bacharelato de Artes Escénicas deste centro de secundaria.  


A súa representación será o luns 24 de febreiro no Paraninfo da Universidade de Alacante, baixo o patrocinio da UNESCO, en horarios de mañá (12 h) e noite (20 h).


Desde os hipervínculos desta recensión publicada no portal do Ministerio de Transición Ecolóxica (MITECO), poden analizarse diversas dimensións do proxecto Climántica (www.climantica.org). Desde este link tamén se pode descargar o programa do taller.

Un monográfico para Climántica na Revista de Innovación Educativa da Universidade de Santiago de Com...

 
O Nº 29 da Revista de Innovación Educativa da Universidade de Santiago de Compostela (USC) está dedicada ás respostas educativas do proxecto Climántica. Todos os artigos están dispoñibles en aberto. A prenstación do tema do monográfico está redactado en galego, idioma oficial da USC e pódese descargar desde este link.



O primeiro artigo está redactado en español e titúlase “Respuestas Juveniles al Cambio Climático desde los Campus de Climántica”. Nel analízanse os contextos innovadores xerados nos campus xuvenís do proxecto Climántica e profúndase neles a través dun estudo de caso relativo á expresión das valoracións do alumnado participante no Primeiro Campus Climántica Iberoamérica celebrado en San José (Costa Rica) do 8 ao 12 de abril de 2019, polo que recibiu o máximo patrocinio da UNESCO. O artigo pódese descargar desde este link



O segundo artigo está redactado en galego e titúlase “Investigación de Ecoloxía Escolar nunha pradaría de Zostera nolteii” Analízase a situación da pradería de Zostera nolteii do banco de marisqueo de bivalvos de Testal (Noia), mediante a investigación desenvolvida por escolares, coa dirección de científicos. A finalidade do programa de Ciencia Escolar de Climántica é contribuír ao coñecemento científico mediante a obtención de series de datos útiles para a realización de investigacións de interese a escala Local. Neste caso, analizouse a relación existente entre as abundancias de bivalvos de interese comercial e a presenza da fanerógama Zostera nolteii co obxectivo de capacitar ao alumnado para facer ciencia sobre os impactos humanos sobre os servizos ecosistémicos máis relevantes da súa contorna. A actividade que se describe neste traballo ten como utilidade científica coñecer a relación existente entre a diversidade de organismos animais do banco do Testal e a presenza e distribución espacial da fanerógama Zostera nolteii, para así entender o seu papel como xeradora de estrutura no ecosistema intermareal de substrato brando. O artigo pódese descargar desde este link.


 

O terceiro artigo está redactado en español e titúlase “Respuestas educativas al cambio climático desde el Colegio Madrid: lecciones aprendidas y nuevos retos rumbo a Climántica México 2021” Aborda a incorporación de Climántica ao proxecto educativo do Colexio Madrid da Cidade de México, un Colexio fundado polo exilio republicano español no ano1941, desde as súas orixes foi unha institución cunha clara vocación ambiental que seguiu fiel aos principios naturalistas da Escola Libre de Ensino. Sitúan a introdución deste proxecto vinculao polos efectos do cambio climático na cidade e no país nos últimos anos. Dentro desta incorporación de Climántica ao seu proxecto educativo, sinálase como un logro destacado recente foi a co-organización con España e Costa Rica do primeiro campus Climántica Iberoamérica (San José, do 8 ao 12 de abril de 2019), con resultados moi alentadores que dan paso agora ao reto de realizar o congreso virtual e campus Climántica México en 2021, en colaboración coa Universidade de Santiago de Compostela. O artigo pódese descargar desde este link.


O cuarto e último artigo, redactado tamén en español, titúlase Educación, ética y cambio climático”. Nel destácase que as respostas e as ferramentas educativas haberán de formar parte das políticas de mitigación e adaptación fronte á crise climática, tal e como se recoñece nos organismos e as declaracións internacionais. Este reto obriga a reformular o marco ético da praxe educativa para cuestionar a sustentabilidade ambiental e social dos valores centrais que guiaron o desenvolvemento humano desde o inicio da modernidade. A crise climática cuestiona de forma radical a identificación entre crecemento e desenvolvemento. Defende que o timing da crise climática obriga a unha acción educativa urxente e de emerxencia, que sitúe este problema no centro do currículo e das prácticas educadoras fose do sistema educativo. A controversia moral debe ser un elemento central nunha Educación para en Cambio Climático cuxo imperativo ético e práctico é a descarbonización das sociedades e dos estilos de vida, da escala individual á escala global. Desde este link pódese descargar o artigo.



Vídeo do musical ''La Vuelta al Clima en 10 Escenas''

 


Neste vídeo visualízase o musical creado durante o Campus CLMNTK19-UNESCO celebradado do 4 ao 9 de setembro en Aveiro e representado o último día do campus no Auditorio de Aveiro. A obra cuxos autores son Úrsula Martinez Álvarez e Francisco Rodríguez Crujeiras, quedou descrita no remate da reportaxe. Descríbese nesta reportaxe e o seu argumento parte dun premio recibido por un grupo de estudantes para estudar impactos do cambio climático en México (contaminación atmosférica), Costa Rica (furacáns no O Neno), Brasil (deforestación amazónica) e Marrocos (industria téxtil e pegada hídrica). Ademais destes destinos, incorpóranse escenas previas en Galicia (eucaliptos e incendios) e na escala de Madrid (smog fotoquímico).


Ao longo do musical interprétanse diversas cancións por parte da banda e do coro, algunhas das cales levaron asociadas coreografías. O traballo do musical complementouse con talleres de artes plásticas para realizar decorados e láminas de proxección. Como peche da última escena leuse o manifesto que posteriormente sería lido por 27 institucións educativas de 10 países no vídeo colaborativo Xustiza Climática.

 

Arranca Rede Climántica: da investigación á sensibilización

 


Este vídeo representa o primeiro produto colectivo da Rede Climántica e nel,  27 institucións educativas de 10 países e 3 continentes traballaron de forma colaborativa. Este traballo colaborativo comezou no deseño do musical "A volta ao clima en 10 escenas" durante o campus CLMNTK19-UNESCO, que se celebrouno Centro de divulgación científica da Fábrica de Ciencias Viva da Universidade de Aveiro entre o 4 e o 8 de setembro. Todas as comunidades educativas interesadas están convidadas a formar parte de Red Climántica.

Este primeiro traballo colaborativo da Rede Climática sitúase na confluencia de dous acontecementos históricos. O peche da maior semana de mobilización infantil-xuvenil sobre o clima e a publicación o 24 de setembro de 2019 dun informe científico do panel de expertos IPCC das Nacións Unidas que alimenta a necesidade de comunicación climática de emerxencia.

O obxectivo deste manifesto é concienciar á sociedade da necesidade de limitar o quecemento a 1,5 ºC con respecto aos niveis preindustriais propostos no Acordo de París. O Informe Especial sobre o Océano e a Criosfera en Cambio Climático do IPCC, publicado o 24 de setembro, fai fincapé nos beneficios para preservar os ecosistemas e os nosos medios de vida. Os impactos sobre os servizos ecosistémicos poden ter consecuencias negativas para a saúde e o benestar, especialmente para as poboacións e comunidades indíxenas dependentes da pesca.

Reportaxe do Campus CLMNTK-UNESCO 2019 de Aveiro

 

Xa está publicado o vídeo documental do campus CLMNTK-UNESCO 2019 que organizou o proxecto Climántica, en colaboración con Fábrica, Centro de Ciencia Viva da Universidade de Aveiro (Portugal) e con Grupo SEPA-interea da Universidade de Santiago de Compostela e que se pode visualizar aquí:

   

Este novo campus internacional de Climántica levou asociado un seminario docente de investigación acción sobre as novas formas de ensinar e aprender sobre o cambio climático que afloraron no campus. Entre ambos os eventos desenvolvéronse unha vintena de talleres e sete proxectos dirixidos a máis de 130 participantes, con delegacións chegadas de México, Polonia, Portugal e centros educativos de Madrid, Segovia, Cantabria e Galicia.


Os estudantes traballaron durante as cinco xornadas que durou o campus, do 4 ao 8 de setembro, en dous tipos de proxectos dos que resultarían os seus correspondentes produtos: cinco curtametraxes de sensibilización ambiental e un musical, que se presentaron á chegada.


Actividades do campus.

O primeiro día abordouse o coñecemento para desenvolver os proxectos partindo de charla coloquio “Comunicación do cambio climático desde e para a mocidade” que impartiu Aitor Alonso. Nela vinculáronse as claves da comunicación do cambio climático cos Obxectivos de Desenvolvemento Sustentable das Nacións Unidas, de acordo ao máximo patrocinio recibido pola UNESCO.  


Desde ese momento os grupos desdobráronse nos dous tipos de proxectos. Os de produción de curtametraxes foron desenvolver talleres con Aitor Alonso, David Vicente e Noemí Castillo para sentar as bases técnicas e procedementais para producir os vídeos. Os alumnos do musical iniciaron os ensaios.  


Despois do inicio da actividade dos proxectos todo o grupo realizou un paseo por Aveiro. Ao regresar prepararon unha cea de nacionalidades e presentaron, nun festival das nacionalidades no que presentaron vídeos, danzas e cancións propias dos seus territorios.  


Ao longo do campus fóronse desenvolvendo os proxectos para o que se consitituyeron sete grupos de traballo. Cinco grupos de traballo centráronse no desenvolvemento de proxectos audiovisuais.  


  O musical requiriu do concurso dous grupos de traballo. Un dos dous grupos é o de banda musical. Esa banda formárona os alumnos seleccionados con formación musical.


O sétimo grupo de traballo en proxectos permanentes foi o de teatro. Este grupo formárono 20 estudantes seleccionados entre os 32 asistentes que se interesaron en interpretar personaxes do musical.

Ademais do traballo no desenvolvemento dos proxectos de curtametraxes e da banda e teatro, no caso do musical, dedicárnse tres sesións de hora e media cada unha á realización de diferentes talleres nos que reforzaron competencias demandadas nos traballos dos proxectos que desenvolvían. Para fortalecer as pezas audiovisuais desenvolvéronse sesións de edición de vídeo, fotografía, deseño gráfico e robótica.


 Para reforzar o musical desenvolvéronse de danza, canto, improvisacións musicais e teatrais e artes plásticas para a proxección.


Ademais dos tempos de traballo en proxectos e en talleres desenvolvéronse varias actividades lúdicas. Entre elas destacou o Show Fisica Viva desenvolto polo equipo de Fábrica. Trátase dun show de divulgación científica que levou premios europeos.  


 Outras actividades lúdicas e de convivencia que tiveron lugar foron un paseo en barcos moliceiros polas canles de Aveiro, unha visita ás salinas e unha tarde na praia.  


  Actividades do seminario docente Polo que respecta ao seminario dirixido aos docentes, levaron a cabo múltiples actividades: coñeceron Climántica a través do seu director, Francisco Sóñora; trataron a incidencia do cambio climático na ría de Aveiro, cun relatorio a cargo dunha profesora da Universidade desta cidade, Ana María Rodrígues, e a importancia das praderías mariñas nos ecosistemas costeiros, da man do catedrático da Universidade de Vigo, Emilio Fernández.  


Tamén se abordaron simposios sobre o musical cos autores do libreto do musical Úrsula Martínez Vázquez e Francisco Rodríguez Crujeiras, actuando como coordinadora Berta Barroso. Outro temática obxecto de simposio foi o uso das curtametraxes como ferramentas pedagóxicas impartida polos profesores do centro de formación profesional do IES Puerta Bonita e o Coordinador de audiovisuais de Climántica, Pedro García Losada.  


Un terceiro simposio referiuse ao traballo cunha banda de escolares que levaron os colaboradores na dirección da banda Julieta Dix e David Galbán. Estas actividades completáronse con diferentes talleres sobre fotografía, creatividade e emprendemento de proxectos escolares impartidos polos profesores do IES Porta Bonita baixo a coordinación da súa profesora de FOL Natalia Outes. Abordouse tamén a Historia como vía transversal para a Educación Ambiental con a charla coloquio “Crises ambientais na Mesoamérica precolombina” impartida por Ernesto Rico, profesor de Historia e Coordinador académico do Colexio Madrid. Tamén se realizou un itinerario de interpretación ambiental guiado por lle Rodrigo Costoya do IES Rosalía de Castro de Santiago. Outra temática importante foi o proxecto Fábrica que presentou o seu director, Pedro Pombo.  


A charla coloquio sobre o proxecto Fábrica tivo continuidade cunha visita de interpretación pedagóxica das instalacións de Fábrica. O seu director realizou acompañou aos docentes para visitar todas as instalacións e en cada unha delas parouse para explicar os contidos pedagóxicos implicados nesa sala, a súa fundamentación e o uso por parte de comunidades educativas. Acto de clausura e de presentación de produtos O acto de clausura do campus foi inaugurado polo Director de Climántica e polo Director de Fábrica Pedro Pombo. Aos 130 participantes sumáronselle 35 familiares desprazados desde Galicia, Lisboa e Segovia.  


No acto presentáronse os cinco curtametraxes producidos en cada un dos cinco grupos de traballo e quedan inseridos a continuación vinculados ao seu título e sinopse. A curtametraxe do Grupo 1, baixo o título de “Mundos paralelos”, relatou como sen ter que saír do mesmo lugar podemos atopar hábitos e comportamentos de produción e consumo antagónicos desde unha perspectiva climática. O consumo e o desperdicio de alimentos dunha cantina universitaria contrasta coa produción tradicional de sal de Aveiro.
   

A curtametraxe do Grupo 2, baixo o título de "2050", centrada no Obxectivo de Desenvolvemento Sostible nº 12, reflectiu a necesidade de cambiar os nosos hábitos de consumo para alcanzar un 2050 sostible.
   

A curtametraxe do Grupo 3, baixo o título de "O Cambio", buscaba destacar o impacto dos nosos pequenos hábitos cotiáns, propondo un novo escenario onde se poidan apreciar as consecuencias positivas que xera un cambio de actitude e un xeito de vida respectuoso e consciente.

     

A curtametraxe do Grupo 4, titulada "A fábrica", reflectiu como os medios de comunicación poden ser unha arma de propaganda ao servizo das grandes empresas. Tras isto crearon o programa "A fábrica" para negar a existencia de cambio climático e así manipular á poboación.

   

El cortometraje del Grupo 5, titulado ‘Solo’, cuenta la historia de un chico de Aveiro que se despierta en un sitio extraño. El mundo que hasta entonces conocía ha cambiado por completo. No hay gente por las calles ni reconoce los lugares por los que solía pasear. ¿Qué ha sucedido? ¿Por qué nada es como lo recordaba? Una serie de pistas y su propia memoria lo ayudarán a recordar cuál ha sido el destino de su planeta. Aunque quizás haya recuerdos que merezca la pena no desenterrar.

 

También se presentó el vídeo del Informe semanal que desarrollaron los alumnos de formación profesional de la familia de imagen y sonido del IES Puerta Bonita de Madrid, en cuyo desarrollo implicaron a los alumnos del taller de edición de vídeo:

   

Despois da presentación das curtametraxes, deuse paso á representación do musical “A Volta ao Clima en 10 Escenas”.  


Os protagonistas deste musical foron os estudantes dunha escola galega, quen recibiu un premio que consistía en visitar as rexións que presentaron iniciativas para analizar as evidencias de impactos nelas e axudar na concienciación da poboación”.  


Partiron de Galicia onde visualizaron o problema do eucalipto, iniciaron o seu percorrido internacional con escala en Madrid, onde analizaron o problema da contaminación por smog fotoquímico. No seu paso por México analizaron o problema extremo do smog fotoquímico analizado en Madrid, as relacións entre as dúas cidades e uníronse a un grupo de mozos activistas.  

En Latinoamérica visitaron tamén Costa Rica onde reflexionaron sobre a problemática dos furacáns e a súa relación con El Niño. O outro país latinoamericano visitado foi Brasil, e alí analizaron a deforestación da Amazonía. Desde alí voaron a Marrocos para analizar o abuso da auga na industria téxtil nun país de clara tensión hídrica e nunha rexión de alta vulnerabilidade ao cambio climático por problemas de desertificación. Por último, no voo de regreso, os alumnos ambientalmente concienciados pola experiencia, analizaron o abuso de combustible e de desperdicios que implican os voos transoceánicos.  


O conxunto do musical representou un importante traballo artístico desenvolto nun tempo que non alcanzou os catro días de traballo. Entre esas fórmulas artísticas tivo un espazo destacado a danza que acompañou as cancións do musical. Estas coreografías preparáronse no taller de danza impartida pola técnica profesional de Danza, Úrsula Martínez Vázquez, tamén coautora da obra.  


Todas as escenas estiveron polo menos acompañadas por unha canción. As cancións elixíronse en paralelo co deseño do libreto do musical, coordinándose os responsables de música cos de teatro. Os arranxos traballáronos o director da banda Jose Rodríguez e a músico profesional Julieta Dix. Os músicos foron os alumnos seleccionados que sabían tocar instrumentos. As cancións ensaiounas Julieta Dix no taller de canto cos alumnos que se apuntaron a ese taller.   A escenografía desenvolveuse no taller de Artes plásticas. Noa Rodriguez, formadora en Belas Artes de Climántica encargouse da realización de láminas que enmarcaban o territorio de cada territorio. Doutra banda, Berta Barroso, profesora de Belas Artes do IES Bernardino de Escalante de Laredo (Cantabria), encargouse, con parte dos alumnos do taller, de representar os territorios a través de volumes xiratorios, no que en cada cara dos prismas aparecía ilustrado nun territorio. Os volumes situáronse nas esquinas do auditorio e os alumnos facíanos virar a medida que aparecían novas escenas, identificando localizacións como no caso de Madrid, primeira parada do roteiro.  


Os alumnos destacaron tanto polo seu activismo exitoso a favor do cambio climático, que recibiron un premio da ONU para que un deles lese un manifesto en nome do grupo no seguinte Cume do clima. Este manifesto foi adoptado polos centros participantes no congreso virtual internacional, desde que se seleccionaron os participantes, para realizar un vídeo da súa lectura colectiva para difundir a través das redes sociais como participación colaborativa na celebración da semana da mobilización infanto – xuvenil polo clima promovida polo movemento Fridays for future.  

O musical resultou emocionante para o público, que de forma efusiva pediu outra canción á banda, que convidou a bailar a todos os asistentes ao campus e aos familiares participantes.  


     


O xurado de CLMNTK19 destaca a 24 centros escolares de 3 continentes

 

Este ano o xurado de CLMNTK estivo formado por Elsa López Suárez, Licenciada en Ciencias Ambientais xestora técnica de proxectos da Axencia Insular de Enerxía de Canarias, José Manuel Gutierrez asesor pedagóxico de Ingurugela- Ceida (Servizo de Educación Ambiental do Gobierno Vasco) e Coordinador de ESenRED (rede de redes de escolas cara á sustentabilidade), Paloma Sánchez, Licenciada en Xeografía e Historia e Educadora Ambiental do Centro de Educación Ambiental da Comunitat Valenciana, David Vicente Torrico, licenciado en Xornalismo e Comunicación Audiovisual,  profesor da Universidade de Valladolid onde investiga en Cinema e Cambio climático, e María del Mar Fuentes, licenciada en Filosofía e Ciencias da Educación (Pedagoxía), xefa do Departamento de Orientación do IES Terra de Xallas. 

O traballo máis destacado por este xurado CLMNTK, ao que lle outorgou a máxima puntuación posible foi o proxecto “Eco-Flamenco” do IES Fernando Aguilar Quignn de Cadiz Nunha visita á praia viron a unha familia tirar xogutes usados o que lles moveu para realizar os diversos produtos que expresan neste vídeo musical con música de estilo flamenco con  letra tamén de sensibilización. Pódese visualizar os diferentes produtos artísticos creados por iso como os Cadros artísticos expostos na ”Casa de la juventud” de Cádiz. Bailes flamencos con instrumentos reciclados en diferentes prazas da ciudade. Exhibición de Parkour para concienciar á poboación.  


De Andalucía tamén destacaron traballos doutros tres institutos. Do IES Francisco Romero Vargas de Jeréz da Fronteira (Cádiz) destacaron o vídeo “Migracións de aves e cambio climático” no que abordan os efectos do cambio climático na migración de aves.

 

Da Comunidade Autónoma de Andalucía tamén destacaron o traballo “O sustento do mundo” do IES Jorge Guillén de Torrox (Málaga). Trátase dunha montaxe artística metafórico sobre os alicerces nos que se sustanta o noso desenvolvemento. Mediante un volume formado por escarvadentes de dentes entrelazados lograron unha representación artística impactante do xeo derritiéndose no que se sostén o mundo que á súa vez contén un anaco de xeo derritiéndose que sostén ao oso polar.  
Tamén da provincia de Cadiz, destacaron do IES Las Banderas de Puerto de Santa María, o vídeo “Evitar o quecemento global, empeza por ti!” no que a través de 5 tips os alumnos xeraron pequenos consellos para sensibilizar á cidadanía.

 

A rexión mediterránea este ano tamén estivo representada por outro país e outro continente, ao incorporarse por primeira vez Instituto Español Juan Ramón Jiménez de Casabranca (Marrocos). Deste centro destacaron o traballo “La Contaminación Marina” no que cun vídeo búscase sensibilizar á poboación sobre o cambio climático.

 

Outra rexión xeográfica que este ano se incorporou por primeira vez, e con moitos centros participantes, foi Costa Rica, por ser o país anfitrión do Primeiro Campus Climántica Iberoamérica que recibiu o máximo recoñecemento da UNESCO.  

Dos traballos deste país destacaron tres correspondentes a outros tantos  centros escolares diferntes. Do colexio Berkeley Academy destacaron “Conciencia Ambiental”. Este traballo consistiu nun relato co que comunicamos que vivimos nun mundo onde a riqueza doutros é a perda de todos, onde a xustiza ambiental é nula, e por iso o cambio climático periga a vida.

Outro colexio destacado de Costa Rica foi St. Jude School, Santa Ana polo debuxo “La Tierra llora”. A autora apoiouse no potencial dos ollos para transmitir mensaxes non verbais que chegan a ser ata máis importantes que as propias palabras, para impactar no espectador mediante o debuxo dun ollo chorando petróleo. 


Tamén de Santa Ana en Costa Rica, pero do Colexio Técnico Profesional de Santa Ana destacaron outro relato, ou titulado “La Destrucción” que aborda o problema do auga potable en rexións como a súa, atacadas por furacáns ou tamén por inunciones ou secas.  

A rexión Norte de América Latina foi a que máis achegas fixo, un ano máis, a ete congreso virtual internacional a través da participación do Colexio Madrid de Ciudad de México que foi coorganizador do Primeiro Campus Climántica Iberoamérica-UNESCO. Entre os seus múltiples traballos o xurado destacou o vídeo musical “Prepárame una taza de café” que conta a historia dunha rapariga, que representa a Terra que foi vendida polo seu pai a un alojero, quen despois a viola, como representación da sobrexplotamos de maneira infinita a un Planeta finito.

Europa tivo representación do Este con Polonia e do Sur coa participación de varias rexións climáticas ibéricas de España e Portugal. De Polonia o xurado destacou o traballo 'Sé como nosotras' do Liceo 26 de K.K. Baczynski (Lodz) no que as autoras se convirten en actrices que amosan boas prácticas ambientais.



De Portugal, o país no que se celebrará o campus cos autores seleccionados polo presente proceso, o xurado destacou o traballo do país anfitrión do campus CLMNTK19 “Nunca Máis” do IEL Giner dos Ríos de Lisboa. Trátase dun debuxo dunha ave atrapada polo chapapote derramada na catástrofe do Prestige coa que o autora expresa unha petición en nome da Terra e das súas criaturas.  


De España, a parte da presenza da rexión Sur coa presenza de Andalucia, o xurado destaron da rexión da Meseta, tanto da comunidade autónoma de Madrid como da comunidade autónoma de Castela León. De Madrid destacaron o traballo do Colexio SEK Ciudad o Campo no que a través dun relato titulado “O futuro no meu peto: o cambio climático, un reto global” cóntase unha historia para concienciar sobre o cambio climático. A narración expresa como os seres humanosvamos adaptando o medio ambiente ás nosas necesidades, sen importar os danos talvez irreversibles que isto poida causar.

Tamén da comunidade autónoma de Madrid, pero neste caso do IES Porta Bonita destacaron o vídeo “Workshop Tarragona” que representa neste concurso aos ciclos formativos de grao superior da familia profesional de imaxe e son. Resumo con este curto o tramo que gravaron en “The Climate Puppets, Cut The Ropes” elaborado dentro do proxecto transmedia Youngster I. Doc Makers. Unha historia de ficción dun alumno que ten que deixar o ciclo porque a seca por cambio climático deixa aos seus pais sen produción. Sobre ese drama contan os impactos. O alumno consegue a bolsa e o pai ten que emigrar para poder ir traballar en Cantabria onde a seca non afectou aos cultivos.

   

Da comunidade autónoma de Castela León destacouse o traballo do IES Mariano Quintanilla de Segovia “Descubrindo los arrecifes de coral” no que, a través dunha presentación informan sobre os arrecifes de coral e os seus desafíos como é o caso do cambio climático.

 

Do Norte da Penínsual destacáronse traballos de dúas comunidades autónomas: Cantabria e Galicia. De Cantabria destacaron o rap do IES Bernardino Escalante de Laredo titulado “Rapeando al cambio climático” no que mediante un vídeo musical búscase sensibilizar á poboación sobre o cambio climático.  

Da Comunidade Autónoma de Galicia destaron traballos de alumnos de oito centros de secundaria e dun de Primaria. O traballo galego máis destado desenvolveuse no IES Poeta Añón de Outes, e consistiu nun vídeo titulado “Medidas fronte ao cambio climático” no que se comunican fórmas sinxelas e ao alcance de de calquera cidadán para dar respostas ao reto do cambio climático. Conseguen lanzar mensaxes directas e eficaces para a sensibilización.  

Do IES Virxe do Mar de Noia, destacaron o vídeo Plasticmenú, co que simulan a elaboración dun prato no que os ingredientes son de plástico. Con esta obra a súa autora quere denunciar a chegada á dieta de microplásticos a través da cadea trófica.Tamén de Noia, pero do IES Campo de San Alberto tamén destacaron a obra “Trivial do cambio climático” que a través dun vídeo desenvolveron un trivial para concienciar sobre o cambio climático. O funcionamento comunicárono a través dun vídeo.

   

De Santiago de Compostela destacaron do IES Xelmirez I o vídeo “O papel e o seu exceso”. Que busque concienciar do prexuízo que supón ao medio ambiente a produción de papel e buscan concienciar ao espectador para que faga un bo uso.

Da Coruña destacaron o traballo “Unha alternativa real ao plástico” que mostra o vídeo dunha actividade experimental no que os autores fan plástico, e explican o proceso, 100% biodegradable con leite de vaca para substituir ao plástico actual que contamina o noso planeta. Fanno a través dunha práctica de laboratorio para facer plástico cremoso a partir do leite da vaca. Finaliza comparando a fotografía do plástico obtido comparándela con outra fotografía dunha illa de plástico no océano.  

De Rois destacaron o vídeo “Ou cambio climático en Rois” co que os seus autores querían concienciar sobre a necesidade de coidar a súa localidade e mostrar as consecuencia que a acción humana pode ter sobre a localidade.  

Do Porriño destacaro o vídeo titulado “As Canteiras: recurso ou impacto”. Mostra as canteiras (explotacións ao descuberto) supoñen un importante recurso económico na comarca. Pero tamén expón como a súa posta en marcha un grave impacto ambiental destruíndo vos ecosistemas dá zona, destacando a importancia de que ao finalizar a extraccion obrígase a que sexa obrigatorio restaurar a área afectada, aínda que explican tamén que nunca será o mesmo.  

O colexio con produción foi o CEIP Felipe de Castro de Noia, que nesta caso fíxoo da man dun equipo mixto co IES Fontem Albei da Fonsagrada. O traballo obtivo a mesma puntuación do destacado no IES Poeta Añón. Trátase do vídeo titulado “Chegou xa o cambio climático?”. Mostra como o cambio climático está a afectar ás zonas da Fonsagrada (Lugo) e Noia (A Coruña), que dependen en gran medida da gandería e o marisqueo. Iso comunícase mediante unha entrevista a un gandeiro e a un mariscador para dar a coñecer que efectos do cambio climático están a percibir xa.  

 

De Costa Rica a Noia celebrando o Día Mundial do Medio Ambiente

 
 

Neste vídeo resúmese a celebración colaborativa do Día Mundial do Medio Ambiente Climántica 2019 por parte dos cinco centros da provincia da Coruña que participaron no Primeiro campus Climántica Iberoamérica – UNESCO: IES Virxe do Mar de Noia, IES Poeta Añón de Outes, IES Xelmirez I de Santiago, CPI De Dilos de Rois e IES Arzúa. Esa celebración reuniu a máis de 200 alumnos dos 5 centros que desenvolveron actividades no Coliseo Noela e no banco de marisqueo de Testal.  


A primeira parte da xornada celebrouse de 10 a 12:30 no Coliseo Noela, onde se analizaron relacións entre a Economía e a Ecoloxía do marisqueo a pé. A parte de Ecoloxía expúxoa o Catedrático de Ecoloxía da Universidade de Vigo, Emilio Fernández, a de Economía o Catedrático de Economía Aplicada da Universidade da Coruña Fernando Gónzalez Laxe e a Xestión do banco.

 

O evento foi introducido por alumnos do Grupo de Teatro do IES Virxe do Mar que dirixe o profesor Carlos Maquieira. A través dunha interpretación da corrección de traballos, unha parella de profesores termina outorgando un 10 a un alumno con respostas sobre o cambio climático e convidándoo a asistir ao acto.  

A primeira intervención tratou sobre a relación das praderías mariñas e os bancos de marisqueo no contexto actual do cambio climático. Encargouse da defensa da importancia ecolóxica destas pradeiras nos ecosistemas servizo intermareal o Catedrático de Ecoloxía da Universidade de Vigo, Emilio Fernández, cuxa conferencia se recolle na súa totalidade neste vídeo:

   

O catedrático Fernández dirixiu este curso, o 22 de marzo de 2019, unha investigación científico escolar sobre a temática que expuxo. Nela abordáronse mostraxes de bivalvos e zoostera. A mostraxe de bivalvos permitiu situar os datos de abundancia e recrutamento do 3º ano dunha serie iniciada no ano 2017. Os datos relativos á mostraxe de Zostera requiriron dunha cuantificación de biomasa no laboratorio e asociación de especies no sedimento. Procesáronse os datos e realizaron representacións para interpretar abundancias, distribucións e relacións ecolóxicas. O desenvolvemento completo pódese visualizar a través deste vídeo:

   

A continuación da intervención de Ecoloxía, o Catedrático de Economía Aplicada da Universidade da Coruña referiuse ás implicacións da Economía verde e da Economía circular no sector extractivo tradicional do marisqueo a pé de bivalvos. Analizou, desde a situación actual, as oportunidades e os retos do sector no marco do desenvolvemento sustentable e do cambio climático. O contido completo da conferencia pódese visualizar a través deste vídeo.

   

Unha vez finalizada a charla, interveu a Bióloga da Confraría, Liliana Solis Pais, quen caracterizou o ecosistema servizo do banco de marisqueo de Testal, a súa importancia ecolóxica e económica desde a súa localización estratéxica. Explicou a situación actual do banco. Unha vez finalizada esta exposición ás 12:30 do 5 de xuño de 2019, os estudantes desprazáronse ao banco de marisqueo para realizar prácticas in situ das actividades extractivas, co o apoio de profesionais do sector.   

  Despois de realizar a análise das actividades propias do marisqueo, os alumnos tiveron tempo libre para gozar dun dia estival de praia.  

Ao final da xornada de mañá os mariscadores levaron aos docentes e aos alumnos a visualiazar a pradería de Zostera obxecto de estudo en setembro. O estudo do ecosistema servizo finalizou cun picnic por xentileza da Confraría de Mariscadores de Noia.  

A xornada da tarde iniciouse coa conferencia do Director del Centro Nacional del Genotipado Angel Carracedo. A súa conferencia tratou sobre Xenética, ambiente e saúde. Abordou os efectos sobre a variabilidade xenética de impactos ambientais como o cambio climático e as relacións dos impactos ambientais sobre a saúde e a súa relación cos xenes. Ao finalizar a conferencia estableceuse un interesante coloquio de 40 minutos sobre charla coloquio que queda recollida na súa totalidade neste vídeo:

   

Unha vez finalizada a charla coloquio, os portavoces dos alumnos galegos que participaron no Campus de Costa Rica presentaron a experiencia, centrado na organización do traballo do os tres proxectos audiovisuais e nos grupos de traballo de teatro e música do musical.  

Finalmente presentaron os vídeos da investigación de Testal e a Celebración do Día Maritimo Europeo con cancións de sensibilización ambiental interpretadas na cidade de Lisboa e espazos marítimo costeiros dos arredores da capital portuguesa.


   

A xornada rematou coa interpretación no escenario de algunhas das cancións interpretadas o 17, 18 e 19 de maio. Os grupos que as interpretaron foron os que participaron en Lisboa, os grupos de coro e de baile do IES Virxe do Mar e do Poeta Añón.  


Documental do I Campus Climántica Iberoamérica

 

Neste documental recóllense as imaxes do Primeiro campus Climántica Iberoamérica. Finaliza coas actividades nos parques nacionais e espazos naturais singulares do postcampus.

En abril foi Costa Rica, en setembro será Aveiro

 

Os oitenta e cinco alumnos de cinco países integrantes do Primeiro Campus Climántica Iberoamérica, patrocinado pola UNESCO, produciron en Costa Rica comunicación artística audiovisual e de teatro musical con contido científico e social para que a sociedade iberoamericana tome conciencia da urxencia de reducir emisións de gases de efecto invernadoiro mediante unha transición enerxética que posibilite a mitigación e a adaptación ao cambio climático.

O portal que permitiu a selección dos alumnos latinoamericanos, CLMNTK19-UNESCO segue aberto ata o 31 de maio de 2019 co fin de seleccionar aos alumnos de todo o mundo que participarán no Terceiro Campus Internacional Climántica en Fábrica de Ciencia Viva da Universidade de Aveiro. Ese campus que se celebrará en setembro nesta cidade portuguesa do 4 ao 8 de 2019, dará continuidade á Segunda edición do Campus Internacional Climántica en Fábrica Centro de Ciencia Viva da Universidade de Aveiro que se celebrou tamén nesta cidade portuguesa do 4 ao 8 de setembro de 2018.

Ver reportaje del campus de 2018 que servirá de modelo para el campus que se celebrará en Aveiro del 4 al 8 de de septiembre de 2019

Os alumnos das tres rexións do continente americano, Norte, América Central e Sur, xunto cos galegos representantes iberoamericanos de Europa, elaboraron produtos de elevada calidade e impacto para informar e sensibilizar á poboación de que a loita contra o cambio climático é o maior desafío do noso tempo.


Os produtos quedan publicados a través desta reseña en http://www.climantica.org e en https://www.facebook.com/climanticaoficial/. Con eles sensibilízase de forma eficaz á poboación mostrando como o quecemento global afecta á poboación humana e á natureza, cada vez con maior agresividade.

Os alumnos alí integraron e lograron comunicar como o aumento das temperaturas altera o desenvolvemento normal das estacións e provoca eventos naturais extremos como ondas de calor, secas, inundacións e furacáns, incidindo directamente na morte de miles de persoas, a desaparición de especies e as deforestación de bosques, poñendo en grave perigo o equilibrio natural do noso planeta. Os produtos mais media de difusión web que lograron crear foron tres curtametraxes e unha obra de teatro musical. Cada un das curtametraxes centrouse en tres Obxectivos do Desenvolvemento Sustentable da UNESCO (o nº 7: Enerxía asequible e non contaminante, nº 10: Reducción das desigualdades e o 12: Producción y consumo responsable), e o musical integrou de forma transversal os 16 Obxectivos do Desenvolvemento Sustentable da UNESCO, organización cuxa Sede central de Paris outorgou a esta iniciativa o seu máximo patrocinio institucional.

https://www.facebook.com/watch/?v=1402442883227561


A inauguración estivo presidida polos responsables das tres organizacións coorganizadoras: Climántica, Misión 2 graos de Costa Rica e Colexio Madrid de Cidade de México e por Juan Criado, responsable do Programa de Ciencias Naturais. Oficina Multipaís UNESCO San José. Representación para Costa Rica, O Salvador, Honduras, Nicargua e Panamá, quen presentou os obxectivos da Organización internacional patrocinadora e as súas implicacións en iniciativas como esta a a que acababan de outorgar o seu máximo patrocinio. Nesa mesa tamén participarondiferentes autoridades, entre as que participou o Cónsul e Conselleiro de Cultura de España.


A conferencia inaugural foi impartida por Francisco Sóñora, director e creador do proxecto Climántica, que titulou “Dez conceptos crave para entender o cambio climático”. O seu contido foi seleccionado para dar os elementos conceptuais claves para entender as causas e consecuencias do cambio climático. A continuación, o coordinador dos grupos de produción audiovisual, Aitor Alonso, abordou fórmulas eficaces para impactar na poboación mediante a comunicación audiovisual. Con esas dúas actividades, que ocuparon, xunto coa inauguración, a mañá do 6 de abril, pecháronse as actividades plenarios comúns ao Primeiro Campus Climántica Iberoamérica e ao seu seminario docente de Investigación acción.


Xa pola tarde os alumnos iniciaron os seus traballos en cinco grupos de traballo. Tres destes grupos de traballo estiveron organizados a modo de produtoras de cinema, con 14 membros das tres rexións americanas e da representación iberoamericana de Galicia. Cada un dos membros estaba seleccionado polas súas habilidades, talentos e vocacións nun dos seus roles.


Os produtos que elaboraron os cinco grupos de traballo recolleron os 17 Obxectivos do desenvolvemento Sostible da UNESCO. Antes de iniciar as tarefas, os alumnos estudaron eses obxectivos, establecendo una actividad colaborativa a modo de aplicanza do Obxectivo 17: Alianzas para acadar os obxectivos.


Un dos grupos que abordaron proxectos audiovisuais creou o vídeo  titulado “Reunión de enerxía polo cambio climático”, que coordinou o responsable de coordinación de monitores, Antonio García Vinuesa. O seu argumento no Obxectivo de Desenvolvemento Sustentable da Unesco nº 7, Enerxía alcanzable e non contaminante:



Con esta curtametraxe os 14 autores comunicaron ese obxectivo a través da ficción dunha reunión internacional entre os representantes de produtoras enerxéticas e de colectivos cidadáns para buscar unha solución ao cambio climático, con base ao sétimo Obxectivo de Desenvolvemento Sustentable ODS da UNESCO, expón a complexidade de intereses en xogo e conclúe nunha viaxe ás realidades silenciadas dalgunhas consecuencias da produción de enerxía. Con iso querían comunicar que o cambio está no noso cambio.


O grupo de traballo de curtametraxes nº 2, dirixido polo coordinador dos proxectos audiovisuais e de talleres, Aitor Alonso, desenvolveu o vídeo titulado “Formigas”, que abordou o ODS nº 10 da UNESCO: Reducción das desigualdades.



Aborda o problema dos refuxiados climáticos. Partiron da imaxe dun formigueiro do que saían termitas en fila, e da que algunhas se apartaban da fila, sendo seguidas por outras. Elixiron esa analoxía para comunicar que somos como formigas e seguimos o camiño que a sociedade nos marca, sen pensar nas consecuencias, pero cando unha formiga desvíase do camiño e non é esmagada, pode marcar un cambio. Con iso querían comunicar que as persoas temos que falar de cambio climático, porque cando se fala do reto, podemos unirnos para resolver problemas complexos, como é o caso dos refuxiados climáticos.


O grupo de traballo de cormotrajes nº 3, coordinado pola responsable de Artes plásticas do campus Noa Rodríguez desenvolvey a curtametraxe “Blood Nature”.


Con esta curtametraxe pretenden concienciar ao consumidor sobre os custos ocultos asociados á industria téxtil, como a produción, o transporte ou a xestión dos refugallos, en especial no referido ao ODS número 12: Produción e consumo responsable, abordando o consumo excesivo de auga na industria e téxtil e de todos aqueles consumos que non quedan reflectidos no valor que atribuímos ás pezas. Con esa curtametraxe preténdese concienciar ao consumidor sobre os custos ocultos asociados á industria téxtil, como a produción, o transporte ou a xestión dos refugallos, que non quedan reflectidos no valor que atribuímos ás pezas.


Os outros dous grupos de traballo centráronse no desenvolvemento dunha obra de teatro musical. Estes son os grupos de banda musical e o grupo de teatro. A obra que desenvolveron foi Traxedia, versión da obra creada polo profesor Carlos Maquieira e a actriz Irene Maquieira.


Co título de Traxedia, esta obra de teatro musical abordou, desde o xénero clásico da traxedia grega, o problema da subida do nivel do mar e as súas implicacións sobre refuxiados climáticos, vistos desde diferentes continentes e territorios.


O grupo de teatro foi dirixido por Úrsula Martínez e contou coa colaboración con Francisco Crujeiras. Os dous fixeron adaptacións na obra orixinal para adaptala ao ámbito iberoamericano. Nesas adaptacións tívose moi presente as diferentes variantes do español das diferentes das nacionalidades dos actores.


O grupo de traballo banda musical, dirixido por Julieta Dix, púsolle música ao teatro. Incorporaron na obra de teatro as cancións que completaban e potenciaban as mensaxes dos diálogos dos actores. Na banda integraronse alumnos de diferentes países que tocaban diferentes instrumentos de vento (clarinete, frauta travesera, e saxofones), corda (guitarras, baixo e chelo) teclado e batería.


Dentro das interpretacións musicais destacou, polo impacto no público, a interpretacion vocalista do alumno mexicano Diego Freeman, sobre todo na interpretación do himno de Climántica, cuxo ensaio no día anterior pódese visualizar desde este vídeo:



No programa do campus desenvolvéronse talleres relativos ás diferentes competencias que requirirían o desenvolvemento do musical e dos tres curtametraxes. Dous destes talleres estaban destinados a fortalecer o musical. Estes foron o de Danza e do Artes plásticas para xerar a esconografía de proxección.


O musical pechou o acto final do campus, mostrando así un producto complexo que recolle o traballo colaborativo coordinado entre os grupos de traballo de teatro, de banda musical e dos talleres de danza e de artes plásticas, todo elo desenvolto por alumnos de diferentes países que se coñeceron alí.



En paralelo ao desenvolvemento do campus, tivo lugar e un seminario docente no que participaron relatores de Climántica, Colexio Madrid, Colexio Reina do Mundo, Misión 2 graos, Universidade Nacional de Costa Rica, Parque a Liberdade, Universidade Nacional Autónoma de México, Universidade de Santiago de Compostela e da Subdirectora de Difusión, INECC de México.


Neste seminario docente participaron docentes que analizaron novas formas de aprender e ensinar sobre o cambio climático a partir da experiencia do campus.

Programa para descargar

A vida diaria no campus, ademais do campus combinou un plan intenso de actividades, tanto a nivel de proxectos como a nivel de talleres, con diversas actividades lúdicas e de convivencia, tal e como se visualiza neste vídeo resumen do primeiro día do campus:


As actividades lúdicas do campus foron de diversa natureza. Entre elas destacaron as que consistiron en intercambiar elementos da cultura entre as nacionalidades participantes. Nese sentido desenvolveuse un festival das nacionalidades nas que se degustou comida de diferentes países.


Cada día da semana desenvolveuse unha festa dedicada a cada un dos países, na que se bailarón cancións de cada unha dos países, entre as que destacou a festa de México.


Durante o campus, todas as noites, despois de cear, os alumnos tiveron ocasión de asistir a unha sesión de baile discoteca na que tiveron ocasión de divertirse e coñecerse desde un punto de vista máis lúdico e distendido.


O día anterior ao comezo do campus desenvolveuse un itinerario por San José no que se visitaron as principais prazas e monumentos da cidade, analizando a súa historia e patrimonio cultural.


O albergue no que se desenvolveu o campus atopábase nunha ampla zona verde, cunha extensa superficie verde amurallada.


No recinto do albergue había unha extensa selva húmida cun río e unha fervenza incorporados que tamén ofreceu unha importante oportunidade para a convivencia.


O campus vinalizó o venres 12 de marzo pola tarde mediante un acto no que se presentaron os produtos e que foi introducido polo Grupo de circo de Parque A Liberdade. Todo o seu desenvolvemento retransmitiuse por streaming:

https://www.facebook.com/climanticaoficial/videos/611864235948232/

O acto de clausura inaugurouse cun número da Escola que Parque a Liberdade alberga en colaboración con Circo do Sol.


A continuación procedeuse á presentación das tres curtametraxes e a representación do musical. Por último procedeuse á clausúra oficial presidida pola Viceministra da Mocidade de Costa Rica.


Un postcampus para coñecer os ecosistemas de Costa Rica

Unha vez finalizado o campus coa presentación de produtos (do 6 ao 12 de abril), iniciouse un postcampus para coñecer os ecosistemas dos parques nacionais de Costa Rica.


Iniciouse o postcampus o sábado 13 visitando o Parque Nacional do volcán Poás que estivo en activo por última vez no 2017. Alí analizouse o bosque mesófilo tropical de montaña, e as súas similitudes coa laurisilva de Canarias.


Pola tarde visitaron unha industria tradicional que funciona con enerxía hidráulica no que se fan as carrozas de cores patrimonio cultural de UNESCO.


O día 14 o grupo desprazouse ao novo albergue no Parque Nacional Illa Damas. Alí o grupo situose nun albergue en pleno corazón do parque nacional, no que podía comer froita natural como mangos das árbores que formaban parte da vexetación natural que rodeaba ao albergue.


Para chegar ao albergue había que navegar por un manglar, ao que se chegaba a través dunha canle rodeada de vexetación propia dese ecosistema.



Todos os días tívose ocasión de convivir e de realizar múltiples xogos na piscina de dimensións olímpicas que ten o albergue.


O grupo tamén aproveitou para gozar de diversos amenceres e atardeceres na praia, no que se realizaron paseos nocturnos para ver estrelas e buscar cangrexos.


O día 15 dedicouse a analizar o manglar de Illa Damas, e a súa evolución a partir de eventos extremos recentes.


Na visita ao manglar visualizouse fauna moi e flora moi diversa. Entre ela destacou a invasión dos barcos por parte de monos capuchinos.


O día 16 os alumnos saíron do Parque Nacional con coches todo terreo dos nativos para visitar o Parque Nacional Baía Balea.


Unha vez no Parque Nacional Baía Balea, os alumnos embarcáronse para visualizar cetáceos e para mergullar e ver os ecosistemas do fondo mariño.


Durante o buceo analizaron os fondos mariños para analizar ecosistemas vinculados á pradeiras de algas calcáreas.


Tamén se aproveitou para analizar diversas formacións xeolóxicas resultado da erosión mariña ao longo dos anos nesa baía.


O día 17 visitaron o Parque Nacional Manuel Antonio, no que visualizaron, mediante telescopios, diferentes especies.


Finalizaron o día cun baño nas praias paradisíacas caracterizan a este parque nacional, o máis visitado do país.


O día 18 pola mañá, os alumnos despois de almorzar fóronse á praia onde escribiron mensaxes de despedida de cada grupo.

Os dous últimos países que pecharon a convivencia foron México e España, que pola súa ampliación de convivencia tiveron unha despedida máis emotiva.


Xa subindo a marea, o grupo abandonou o Parque Nacional atravesando o manglar en barca e unha pasarela pola que saíron do manglar e iniciaron o regreso a San José.


O último día do grupo galego en Costa Rica foi o 19 de marzo. Finalizou as actividades visitando zoave, un centro de recuperación de animais .Nese lugar visualizaron especies que tiñan diferentes lesións, algunhas das cales lles impedía vivir en liberdade, como é o caso da falta de pico en tucanes, ou ben lesións en ás en diferentes aves.


A última actividade en Costa Rica consistiu no descenso na tirolesa de Zoave.Despois de comer nese parque zoológico, o grupo galego foise ao aeroporto, sendo a última delegación que abandonou San José no voo de Iberia das 16:40 do 19 de abril de 2018.


Despois de Costa Rica, vén Aveiro

A fase europea está en pleno proceso de selección, cuxos candidatos deben ter subidos os seus produtos individuais ou de grupos de dous ao portal do Congreso virtual internacional CLMNTK19.


Os seleccionados darán continuidade do 4 ao 8 de setembro de 2019 que dará continuidade á Segunda edición do Campus Internacional de Climántica en Fábrica, Centro de Ciencia Viva da Universidade de Aveiro que se celebrou do 4 ao 8 de setembro de 2018, que se describe nesta reportaxe

http://www.climantica.org/climanticaFront/es/entry/201810061


Convocatoria do Congreso Xuvenil Virtual Internacional CLMNTK19

 

O proxecto Climántica desde os seus ámbitos escolar e universitario: IES Virxe do Mar como centro coordinador da rede escolar do proxecto e o grupo de investigación universitario SEPA- Interea da Universidade de Santiago de Compostela (USC), en consorcio co Colexio Madrid de Cidade de México A. C. e con Fábrica, Centro de Ciencia Viva da Universidade de Aveiro; contando co apoio institucional da Consellería de Educación para México, América Central e Caribe, convocan o congreso xuvenil virtual internacional CLMNTK19. Este congreso virtual internacional ten dúas grandes finalidades:    

  1. Sensibilizar á poboación, a través da elaboración e publicación no portal do congreso virtual, produtos multimedia sobre os retos ambientais globais contemporáneos: cambio climático, enerxía, auga, cambio global no océano, conservación da biodiversidade xenética, ecosistemas tropicais e capital biocultural.    

  2. Seleccionar, de acordo coas bases expresadas nesta convocatoria, aos estudantes que participarán nos campus xuvenís internacionais Climántica Iberoamérica 2019 en San José de Costa Rica (do 8 ao 12 de abril) e Climántica en Fábrica, Centro e Ciencia Viva na Universidade de Aveiro (do 4 ao 8 de setembro). Así mesmo, aos docentes que orientarán os produtos elaborados polos estudantes, para formar parte do seminario docente de investigación-acción sobre o campus acreditado polas organizacións universitarias colaboradoras. Para os profesores que traballan en centros españois sostidos por fondos públicos tramitouse a homologación de 48 horas que desde o 2015 vén concedendo o Ministerio de Educación do Goberno de España.

PDF da convocatoria

A selección para os campus de Costa Rica (abril de 2019) e de Aveiro (setembro de 2019) faise a través do congreso virtual internacional CLMNTK19. O medio de selección é á plataforma mediante a cal se expoñen, avalían e seleccionan os traballos de sensibilización ambiental. A participación nesta etapa está aberta a todos os centros educativos, sempre se cumplan as bases establecidas no procedemento de participación.

Foto 1. Costa Rica

A partir desta plataforma, levará a cabo a selección de estudantes que poderán participar nos dous campus internacionais. Por tanto, a plataforma permitirá seleccionar aos alumnos de América Latina que asistirán ao Primeiro Campus Climántica Iberoamérica (do 8 ao 12 de abril de 2019) e aos participantes de todos os países de Europa e América Latina que asistirán ao Terceiro Campus Internacional Climántica en Fábrica de Ciencia Viva da Universidade de Aveiro (do 4 ao 8 de setembro de 2019).

Foto Aveiro 1

Á súa vez faranse tres avaliacións, dúas delas para o Campus de Costa Rica, e o terceiro para o Campus de Portugal. En todos eles tomaranse en consideración todos os traballos publicados desde a posta en marcha da plataforma. Os tres momentos de avaliación (os dous primeiros para Costa Rica e o terceiro para Aveiro) son:    

  1. Primeira avaliación (Costa Rica) desenvolverase entre o 15 e o 20 de febreiro, e permitirá seleccionar aos 20 representantes dos países de América Latina dos países que inician o curso en setembro.

    Foto 2. Costa Rica    
  2. A segunda avaliación (Costa Rica), que se realizará do 28 de febreiro ao 3 de marzo, permitirá seleccionar aos 20 alumnos que representen aos países de América Latina que empezan o curso en febreiro, e que necesitan aloxamento. Tamén permitirá seleccionar aos 40 alumnos locais que poidan desprazarse diariamente desde San José de Costa Rica e que, por tanto non necesitan aloxamento.

    Foto Aveiro 2    
  3. A terceira avaliación (Aveiro), que se realizará entre o 31 de maio e o 6 de xuño, permitirá seleccionar aos 60 alumnos dos países de Europa e de América Latina que asistirán ao Terceiro Campus Internacional Climántica en Fábrica, Centro de Ciencia Viva.

Campus de Costa rica

Foto 3. Costa Rica

Primeiro Campus internacional Climántica Iberoamérica e post-campus internacional: levarán a cabo en San José, Costa Rica, do 8 ao 12 de abril de 2019, fase campus aberto a todos os países iberoamerianos. Durante os 5 días que durará o campus, traballarase en grupos de traballo vinculados a dous tipos de proxectos, un musical e curtametraxes, que serán produtos para a sensibilización e difusión a través de internet. No postcampus, debido ao cambio de sede, que terá lugar unha vez finalizado o campus, terán prioridade, de darse limitacións de espazo, os alumnos dos tres países organizadores: México, España e Portugal. Este postcampus (opcional), centrarase no coñecemento da contorna, celebrarase entre o 13 e o 18 de abril de 2019. Os dous eventos (campus e postcampus) contarán coa participación dos alumnos e docentes seleccionados no campus virtual.

Campus de Aveiro

Foto 3. Aveiro

Terceiro Campus internacional Climántica en Fábrica Centro de Ciencia Viva de Aveiro. Este campus celebrarase en Aveiro do 4 ao 8 de setembro de acordo ao modelo seguido os dous anos anteriores. Está en estudo a posibilidade de organizar un postcampus en Galicia como xa se fixo na edición do 2017. Os obxectivos, contidos e metodoloxía son os mesmos que os do Primeiro Campus Climantica Iberoamérica.

Participantes

Poderán participar estudantes inscritos a calquera centro educativo cuxo grao escolar corresponda a unha idade entre os 11 e 18 anos (6º a 12º).

Os estudantes que elaboren os traballos deberán ser asesorados por un profesor pertencente á súa institución educativa.

Foto 4 Aveiro

Bases xerais de participación

Os traballos, para ser obxecto de selección para os campus, deberán ser de autoría individual ou coautoría en parellas.

Os traballos editaranse polo alumno, docente coordinador ou centro educativo no portal http://congresovirtual.climantica.org segundo as indicacións expresadas no apartado Frmato e tutoriales. Deben levar un título e unha sinopse, non superando o texto resultante os 300 caracteres con espazos. Debe figurar ademais o nome do centro educativo, a súa localidade co país entre paréntese e os niveis que cursan os autores. Se fosen dous autores de cursos diferentes, poñeríanse os dous, seguindo a orde no que asinan os autores. O mesmo farase cos nomes dos centros educativos, se fosen de centros educativos diferentes. Nese caso cada alumno debe haber un docente orientador en cada centro educativo.

Os estudantes que elaboren os traballos deberán ser asesorados por un profesor pertencente á súa institución educativa. O que non teña un docente orientador con custodia oficial idenficado perderá o dereito a participar no campus, de resultar seleccionado.

Os asesores dos traballos mellor valorados deberán enviar un correo a climantica@climantica.org, con copia ao correo corporativo dos seus centros educativos. As datas límites para enviar estes correos son, respectivamente:    

  1. Venres 15 de febreiro do 2019 para os países latinoamericanos que empezan curso en setembro e que están interesados en participar no Campus de Costa Rica interesados en participar no Campus de Costa Rica.
  2.     
  3. Domingo 28 de febreiro de 2019 para os países de América Latina que inician curso en febreiro e que están interesados en participar no Campus de Costa Rica.
  4.     
  5. Venres 31 de maio de 2019, para os países de Europa e América Latina interesados en participar no Campus de Aveiro (Portugal).

Estes correos conterán a seguinte información:    

  • Nome completo do docente.    
  • Especialidade e niveis nos que exerce.    
  • Título, url do traballo publicado na plataforma, nome e apelidos dos seus alumnos.    
  • Datos do centro educativo ao que pertencen (nome, dirección postal, dirección de correo electrónico e teléfono con prefixo do país).    
  • Expresión do compromiso de acompañar e custodiar aos seus estudantes e de incorporarse ao seminario docente de investigación acción sobre o campus.

    Foto 5 Aveiro

Os traballos deberán presentarse nalguna das siguientes categorías:

a. Artes visuais, dramáticas e narrativas
i. Debuxo
ii. Pintura (técnica libre)
iii. Póster ou cartel
iv. Fotografía
v. Cómic vi. Infografía
vii. Obra de teatro (presentar en vídeo)
viii. Relato
ix. Poesía
x. Minificción
xi. Conto
xii. Ensaio
b. Cinema e multimedia
i. Curtametraxe
ii. Documental
iii. Cineminuto
iv. Videoclip
v. Animación (dixital, stopmotion e outras) vi. Reportaxe vii. Presentación (plataformas como Power Point, Prezi, etc.)
viii. Vídeo musical
c. Materiais e tecnoloxía transferibles a produtos visuais web:
i. Modelos
ii. Esculturas fixas e dinámicas
iii. Robótica/mecánica

Foto Aveiro 6

Os traballos deberán elaborarse a partir de, polo menos, un dos seguintes temas:    

  1. Cambio climático    
  2. Cambio global no océano    
  3. Contaminación    
  4. Conservación da biodiversidade xenética    
  5. Ecosistemas tropicais e de latitudes medias medias en Europa e América    
  6. Capital biocultural    
  7. Recursos naturais    
  8. Enerxía    
  9. Auga

Para que os traballos sexan considerados candidatos a ser seleccionados para o Primeiro Campus Climántica Iberoamérica, deberán ser integrados á páxina web do congreso: http://congresovirtual.climantica.org, polos docentes, alumnos ou centros participantes antes das 23:59 horas, dos días, respectivamente:

        
  1. 15 de febreiro para os países latinoamericanos con inicio de curso en setembro, que teñen interese en participar no Campus de Costa Rica,
  2.     
  3. 28 de febreiro de 2019 para os países latinoamericanos con inicio de curso en febreiro que teñen interese no Campus de Costa Rica e
  4.     
  5. 31 de maio para os países de Europa e América Latina que teñen interese en participar no Campus de Aveiro.

En caso de dúbida, poñerse en contacto co comité organizador enviando un correo a climantica@climantica.org.

A valoración final e a selección non aseguran a participación no Campus Internacional; unicamente outorga o dereito aos solicitantes de participar neste.

O congreso virtual funcionará como plataforma de selección para a participación de alumnos no Primeiro Campus Climántica Iberoamérica, así como no Terceiro Campus Internacional Climántica en Fábrica, Centro de Ciencia Viva da Universidade de Aveiro. A valoración final dos traballos presentados componse da cualificación dun xurado internacional, a cal ten un valor do 75% da puntuación final, e das valoracións dos usuarios de Facebook, que ponderarán o 25% restante da puntuación final. O xurado internacional componse por expertos de Educación Ambiental, profesores, investigadores e divulgadores científicos.

Queda aberta a presente convocatoria a partir da súa publicación ata o 31 de maio para seleccionar os asistentes ao Campus de Aveiro, coas dúas valoracións, a de febreiro e a de marzo, para seleccionar aos alumnos latinoamericanos que representen no Campus de Costa Rica, respectivamente, aos países de América Latina que inicia curso en setembro e aos que inician curso en febreiro. A cota de alumnos europeos cubriuse polo proceso de selección CLMNTK18, debido á dificultade de organizar un viaxe criterios de selección e valoración do xurado.

Para a selección dos traballos darase prioridade á máxima representación territorial e de comunidades educativas participantes. Por iso non se outorgará un segundo lugar a unha mesma comunidade territorial se noutra existen traballos que cumpren os requisitos mínimos.

Foto 7 Aveiro

Os criterios de valoración que aplicará o xurado e que se recomendan para os usuarios que votan a través de Facebook son:    

  • Cumprimento das bases da convocatoria.    
  • Orixinalidade da proposta.    
  • Creatividade no seu desenvolvemento.    
  • Contar con información válida e confiable e calidade na elaboración.    
  • Capacidade de sensibilización en función do produto presentado e respecto ao tema elixido.    
  • Grao de madurez, en relación coa idade, na elaboración técnica.    
  • Capacidade de relación entre coñecementos diferentes e comprensión dos mesmos.    
  • Eficacia do produto multimedia na difusión e sensibilización a través do portal do congreso virtual.
Foto 8 Aveiro

Especificacións dos traballos participantes

Formatos de vídeo:    avi, 3gp, mov, mp4, mpeg, flv, mkv

Formatos de imaxe:    jpg, jpeg, bmp, tiff, png

Formatos de documento:    pdf, Powerpoint (ppt, pps, pot, pptx, ppsx, potx), Word (doc, docx), OpenOffice (odp, odt, ods)

Tutoriais de participación

Participar cun traballo en formato vídeo - (Axuda pdf - vídeo)

Participar cun traballo en formato imaxe - (Axuda pdf - vídeo)

Participar cun traballo en formato documento - (Axuda pdf - vídeo)


Para aclarar dúbidas enviar un correo electrónico a climantica@climantica.org


Reportaxe e vídeo do campus internacional CLMNTK18 en Aveiro

 
Entre os días 4 e 8 de setembro desenvolveuse en Aveiro o Campus internacional CLMNTK18 que se resume neste vídeo publicado en Climántica TV:



Os primeiros 6 minutos do vídeo están dedicados aos saúdos institucionais por parte das autoridades que deron o seu apoio ao campus: o ex-director de Enerxía de EEUU na Administración de Obama e presidente de The Climate Reality Project, Ken Berlin, o director do Centro Nacional do Genotipado de España e presidente da Academia Internacional de Medicina Legal, Angel Carracedo, o coordinador para Europa de The Climate Reality Project, Zsolt Bauer, o Consejero de Educación para México, América Central e Costa Rica, Enrique Cortés e o Director do Grupo de investigación en Pedagoxía Social e Educación Ambiental da Universidade de Santiago de Compostela (SEPA – interea) e coordinador da área de Ciencias da Educación da Axencia Estatal de Investigación, José Antonio Caride.



Entre o minuto 6 e o minuto 7 recóllese o resumo da benvida a Aveiro e a inauguración por parte de Francisco Sóñora, director de Climántica, e de Pedro Pombo, director e Fábrica Centro de Ciencia Viva. A inauguración deu pasa á conferencia inaugural que impartiu o catedrático de Ecoloxía da Universidade de Vigo, Emilio Fernández



 O profesor Emilio Fernández dirixiu a súa charla a todos aos 110 participantes. No vídeo recóllese desde o minuto 6 e medio ata o minuto 8. Nesa conferencia titulada “ Cámbio climático, análise desde a ciencia e as respostas da sociedade” expuxéronse as cuestións craves para conseguir abordar no campus a comunicación das súas respostas. Para iso á longo da exposición, o Dr. Fernández explicou as relacións entre as diferentes problemáticas para chegar á conclusión razoada da dificultade das solucións necesarias.



O catedrático Emilio Fernández continuo a súa actividade formativa pola tarde, esta vez destinado só aos profesores, mentres os estudantes iniciaron o seu traballo nos proxectos audiovisuais e no musical. Na súa intervención vespertina expuxo o seu punto de vista sobre as cuestións que urxe ensinar, e contou como correlatora coa profesora Raquel Troitiño, coordinadora da liña de Ciencia Escolar de Climántica, quen concretou como introducir no currículo as propostas do profesor Fernández. Este seminario quedou resumido entre os minutos 8 e 9:50.



Complétase a actividade vespertina cun momento do ensaio do coro no tempo paralelo a esta actividade do seminario docente que abarca entre o minuto 9:50 e 10:10. Xa nas actividades nocturnas visualízase entre o minuto 10:10 e o minuto 10:40 a Cea da Nacionalidades. A partir dese momento péchase o primeiro día co Festival das Nacionalidades que se recolle neste vídeo ata o minuto 16. Intervindo por esta orde as seguintes delegacións: Portugal, Cantabria, Madrid, Cataluña, Alcalá de Henares, México e Galicia. Pechouse o festival coa himno galego de Climántica: “ Vou, vai ti, vai ela para defender a Terra” e polo himno canario creado pola entón alumna e agora monitora de música, Wen: “Non me soltes da man”



A partir do minuto 16 iníciase o segundo día de traballo con imaxes da primeira actividade do seminario docente, na que participaron tamén os alumnos responsables de redactar o guión dos catro proxectos audiovisuais.

O simposio que abriu o seminario docente no segundo día do campus, mércores 5 de setembro, titulouse “Respostas Urbanas ao Cambio Climático modelos desde o contexto de Aveiro” desenvolvérono catro novos formados por Al Gore no cume internacional de Leadership de Berlín entre o 26 e o 28 de xuño de 2018.



O representante xuvenil de Climántica nese cume e coordinador das redes sociais nese cume, actuou de coordinador do simposio. Os outros tres participantes formaron parte da delegación de Portugal nese cume que liderou o coordinador de TCRP em Portugal Carlos Fulgencio. Aitor Alonso, no seu papel de coordinador situou o principal reto do seminario que era achegar un coñecemento relevante da contorna de Aveiro para introducilo nos guións dos proxectos audiovisuais.



O marco teórico achegouno a enxeñeira de ambiente e doutora en Biotecnoloxía, Cristiana Ribeiro. O seu marco teórico fundamentou as solucións baseadas na natureza para a resilencia das cidades e a adaptación ao cambio climático.



A aplicación deste marco teórico a Aveiro desenvolveuno Cristina Calheiros abordando o plan e ordenamento do territorio na zona de Aveiro no pasado, no presente e no enfoque futuro que demanda a adaptación ao cambio climático.



Por último, para fundamentar máis a historia socioeconómica das actividades vinculadas e a gran lagoa litoral coñecida como ría de Aveiro, Claudio Monteiro expuxo a importancia da retirada e uso das algas coñecidas como molizo mediante os barcos moliceiros e a explotación das salinas.

O resumo do simposio abarca no vídeo desde o seu inicio no minuto 16 ata a súa finalización no minuto 19:50. Nese momento iníciase a visualización do seminario de “Fotografía no medio natural de praias, lagoa e sistemas dunares de Aveiro”.



Este seminario de foto foi impartido polo profesor Javier Santiago e o coordinador de audiovisuais, imaxe e son en Climántica, Pedro García Losada. Abordaron, cos profesores e cos alumnos encargados de foto e vídeo nos proxectos audiovisuais, as bases teóricas, tomando como referencia as opcións dun dispositivo móbil, as súas limitacións, oportunidades e bases técnicas para o mellor uso no ámbito didáctico escolar.



A parte práctica para a fotografía da paisaxe costeira desenvolvérona na visita a Praia dá Barra, na contorna ao parque natural de San Jacinto



Tamén se desenvolveron prácticas de fotografías matinais de aves, para o que se realizaron avistamentos previos con prismáticos e desde observatorios. Nesta temática destacaron as fotografías de flamencos comendo na lagoa e en voo.



As actividades da tarde iniciáronse, no seminario docente, coa presentación do director do colexio Cervantes de Lugo, Gonzalo Castro, que acudiu acompañado do profesor do seu centro Alberto Otero, cos 4 alumnos seleccionados do seu centro. A súa presentación titulouna “Educación Ambiental no Colexio Cervantes: rumbo a Climántica 2019”



No minuto 20 o vídeo pasa a recoller as actividades de Praia dá Barra. Estas imaxes que se poden visualizar amenizadas coa banda sonora do novo himno de Climántica estreado no musical, mostran aos alumnos que foron á praia o día 5 que foron os do grupo e teatro e os grupos de vídeo 1 e 5. Ao día seguinte foron os da banda de música e os grupos de vídeo 2 e 3.



Os alumnos da banda de música e os grupos de vídeo 2 e 3 o día 5 pola tare permaneceron en Aveiro. Nese tempo visitaron as salinas e navegaron nos moliceiros. O resto do tempo aproveitaron para avanzar nos seus proxectos, motivo polo que finaliza a parte das actividades da tarde do vídeo co ensaio da banda que chega ao minuto 20:50 do vídeo. Ao día seguinte realizaron estas actividades os alumnos do grupo de teatro e os grupos de vídeo 1 e 4.



Durante eses dous días, e tamén durante o primeiro día, realizáronse paseos pola cidade, que deron oportunidades aos alumnos de coñecer ben o centro urbano e a historia da cidade.



A partir do minuto 20:50 e ata o minuto 24 recóllese a última actividade do día que foi a conferencia con demostración práctica de “Luz, hologramas e 3D” impartida polo director de Fábrica e profesor do departamento de Física da Universidade de Aveiro, Pedro Pombo.



Dunha forma moi intuitiva, e utilizando múltiples recursos, o profesor Pedro Pombo abordou todos os aspectos complexos do uso da luz co seu potencial para a proxección láser, percepción 3D e desenvolvemento de hologramas. Eses coñecementos foron obxectos dun taller específico para os alumnos encargados de xerar a escenografía de proxección do musical.



Desde o minuto 24 ata o minuto 24:45 visualízase o inicio das actividades do seminario docente do día 6 que empezou coa intervención dun seminario titulado “Potencial de Fábrica a transferencia da divulgación científica ás didácticas aplicadas ás escolas”. Neste seminario o profesor Pombo abordou a orixe e o avance do proxecto Fábrica como confluencia da organización gobernamental de divulgación científica Ciencia Viva coa Universidade de Aveiro. Puxo en valor a dimensión de investigación que lle dá a Universidade.



Para abordar a amplitude de todas as actividades que fan cos centros educativos, procedeu a unha visita de Fábrica, podendo observar tamén as imaxes dos alumnos traballando nalgúns dos proxectos con cuxas imaxes finaliza o taller e visita no minuto 24:45.



Na ánalise dos proxectos audiovisuais tivose oportunidade de abordar todo o proceso de traballo dende a elaboración do guión ata a mesmo proceso de montaxe, situando os diferentes roles



Para entender ben o traballo no proxecto musical analizouse ben o traballo do grupo dos actores a nivel de ensaios e de coordinación de todas as intervencións, con especial incidencia na coordinación coa banda e coa danza



No taller de danza implicáronse 9 alumnas que estaban a maioría nos grupos audiovisuais. Ese taller traballou en coordinación especialmente co grupo de teatro, pero tamén coa banda musical.



Tamén se visualizou a forma de traballar nos ensaios musicais, as modificacións de cancións e a creación doutras novas, os ensaios dos diferentes instrumentos que saben tocar os alumnos seleccionados para o campus que se apuntaron a este reto, os acordes que foi necesario introducir para adaptar os temas aos niveis dos alumnos.



A cuarta dimensión do musical desenvolveuse mediante o taller de artes plásticas, luz e hologramas para xerar escenarios de proxección. Os alumnos traballaron a dous niveis, á de xerar as cores e formas para proxectar, e ao da propia proxección, que e complementou co desenvolvemente de hologramas co equipo técnico de Fábrica.


O taller de fotografía desenvolveuse de xeito transversal e estivo presente nos outros talleres e proxectos para recoller imaxes importantes para a comunicación do campus, e algún casos como no taller de escenarios de proxeccción, para facerse co material visual de proxección.


Un dos espacios máis impactantes de Fábrica para o alumnado é do taller de robótica. Alí os alumnos xeraron contextos imaxinarios e futuristas con potencial para incluir nas curtametraxes.



Para generar los escenarios imaginativos que la creatividad de los alumnos demandaba, se desarrollaron sistemas de programación en el que los alumnos fueron formados.


Un taller que espertou moito interese do profesorado foi o de ciencia. Nese taller os alumnos xeraron experimentos e simulacións de causas, consecuencias, evidencias e solucións do cambio climático. Fixéronse esas experias para dispoñer deses escenarios capaces de formar parte dos proxectos de curtametraxes.



A partir do minuto 24:45 e ata o minuto 25:30 recóllese a primeira actividade da tarde do seminario docente na que o profesor de Bioloxía do Colexio Madrid de Cidade de México, Manuel Ochoa impartiu a comunicación sobre Perspectivas Ambientais e Biolóxicas na cidade de México: unha experiencia desde a autonomía curricular e a súa relación con Climántica.
 


O resumo da primeira actividade do Seminario docente do venres 7 de maio recoller entre l minuto 25:30 e o minuto 26. Trátase da explicación do proceso de creación do libreto do musical que se está preparando por parte do director do grupo de teatro Carlos Maquieira e da actriz colaboradora na o ámbito de artes escénicas de Climántica, Irene Maquieira.


Entre o minuto 26 e o minuto 30 recóllense o resto das actividades da mañá do venres 7. Pódense visualizar imaxes dos ensaios do musical dos dous grupos de traballo implicados: o do grupo de traballo da banda e o do grupo de traballo de teatro. Tamén se recollen a atención á solicitude de entrevistas solicitadas polo Diario de Aveiro, que lle dedicaría a portada e a primeira páxina da edición do día 8 de setembro, a presentación do proxecto Climántica aos docentes e a presentación de diversos talleres que se desenvolveron na última hora da mañá.



Desde o minuto 30 ao 32 recóllese a última actividade do seminario docente da tarde que consistiu na visita e a análise do potencial didáctico do Parque Natural de San Jacinto, que foi conducido pola súa directora.



A partir do minuto 32 ao minuto 34 resúmense as presentacións das valoracións dos resultados por parte dos mozos coordinadores dos proxectos e dos talleres. Trátase de mozos con formación universitaria que constitúen o equipo xuvenil do proxecto e que asistiron a campus cando eran alumnos de escolas secundarias.



Desde o minuto 34 ao 34:50 recóllese o acto de entrega de diplomas coa visualización de todos as imaxes das delegacións participantes, excepto a de Alcalá de Henaras que tivo que marcharse antes do acto.



A partir do minuto 34:50 iniciouse a presentación dos proxectos. Os catro proxectos audiovisuais quedan resumidos entre o minutos 35:40 e o minuto 40:10. As curtametraxes creadas polos catro grupos de traballo de proxectos audiovisuais son :

La historia de Hasan (Climántica 2030):



Sinopse: As vivencias dos refuxiados climáticos impactan dunha forma drástica e brutal na vida de cada vez máis persoas. Nenos como Hassan ven a súa infancia tremendamente afectada ao converterse en heroes que sobreviven ao que nunca imaxinaron que puidese chegar a pasar. Viaxamos pola historia da súa infancia e grazas a esta experiencia entenderemos a forza que o cambio climático xa está a ter na vida de tantas persoas.

Un cambio climático que finalmente cambió mi vida:



Sinopse: O cambio climático, lonxe de ser un fenómeno con consecuencias exclusivamente ecolóxicas, ten importantes impactos sociais. Neste curto, preséntase a través da mirada dun neno una de tantas historias nas que o cambio climático impacta de cheo na vida dos seus protagonistas.

Memorias de un refugiado climático:



Sinopse: O cambio climático, lonxe de ser un fenómeno con consecuencias exclusivamente ecolóxicas, ten importantes impactos sociais. Neste curto, preséntase a través da mirada dun neno una de tantas historias nas que o cambio climático impacta de cheo na vida dos seus protagonistas.

Conectados:



Sinopse: Nun mundo hiperconectado polas novas tecnoloxías faise necesaria a conexión das persoas no seu día a día para buscar solucións ao cambio climático.

Ademais dos catro curtametraxes dos proxectos, no taller de Edición de vídeo para difundir nas redes sociais o campus elaborouse esta curtametraxe a modo informe semanal do campus:




Desde o minuto 40:10 ao minuto 44 resúmese a interpretación do musical que se desenvolveu de acordo ao libreto creado polo profesor Carlos Maquieira e a actriz Irene Maquieira.

A medida que os grupos foron rematando a presentación dos seus produtos producíronse emotivas despedidas.



Galería Campus

Galería Seminario Docente


Síguenos mañá por Facebook na presentación de produtos do Campus Anual Internacional en Aveiro

 
Esta semana estase desenvolvendo no centro de investigación, innovación e divulgación científica Fábrica Centro de Ciencia Viva, a doceava edición dos seus campus internacionais, que supón xa a súa sétima edición internacional. Este evento supón a consolidación neste centro de divulgación científica da nova etapa dos campus climántica que se centran na aplicación de todos os medios que utiliza este centro moderno para a divulgación científica: luz láser, holografía, proxección 3D, robótica, etc. Os produtos deste campus retransmitiranse por streaming a través do Facebook oficial de Climántica.



Desde o martes día 4 de setembro atópanse en Aveiro 72 estudantes procedentes da práctica totalidade das autonomías españolas, de varias rexións de Portugal e de México, acompañados duns 38 educadores que están a desenvolver innovacións sobre as que realizan diferentes investigacións para atopar, consolidar e dar a coñecer novas forma de ensinar e aprender sobre o reto do cambio climático.

Os alumnos participantes foron seleccionados entre 470 alumnos que presentaron a súa candidatura mediante a publicación dun produto multimedia para difundir a través dun portal no que se desenvolveu un congreso xuvenil internacional. Para a selección formouse un xurado formado polos responsables dos centros de Educación Ambiental da Comunidade Valenciana e de Euskadi, pola directora do programa A Ciencia na túa Escola da Academia Mexicana de Ciencias e pola orientadora do IES Terra de Xallas de Santa Comba, centro non implicado no proxecto. Seleccionáronse as mellores propostas por cada un dos territorios. Os traballos publicados seleccionables tiñan que ser dun único autor e de parellas de autores. Por cada traballo premiado asignouse unha praza no seminario docente de investigación para o docente orientador.


Este campus e o seu seminario de investigación docente teñen dúas grandes finalidades. A principal é desenvolver en equipos heteroxéneos en canto a idade, competencias, vocacións, talentos e diversidade xeográfica e temática. A segunda, consiste en articular e fortalecer redes escolares internacionais que posibiliten intercambios de experiencias relacionadas coas diferentes realidades sociais, culturais e económicas.

A finalidade dos produtos creados durante esta semana en Fábrica é estimular na poboación respostas ao cambio climático. Estes produtos son de dúas modalidades: un musical e catro curtametraxes.


Portugal seleccionou aos alumnos participantes a través dun concurso convocado por un consorcio integrado por Fábrica, Climántica e The Climate Reality Proyect. O concurso de selección específico para Portugal, país anfitrión, baseouse en cuestionario sobre transición energética.

No acto de clausura do campus, que se retransmitirá integramente por streaming a través do Facebook oficial de Climántica oficial de Climántica, representarase o musical Boys desenvolvido na súa totalidade no campus cos alumnos seleccionados que se mostraron interesados en realizar interpretacións teatrais, musicais, de danza e desenvolvementos de escenarios de proxección a través das súas obras de artes. Este musical que se desenvolve nunha aula, vai desenvolvendo emocións, sentimentos e sensibilidades que estimulan a predisposición persoal para responder o cambio climático. Nese acto tamén se entregarán os diplomas.


Inicio dunha colaboración entre Climántica e a revista Green Teacher

 

A revista canadense Green Teacher ofreceu a Climántica unha colaboración a modo de consorcio. O acordo ao que se chegou é que Climántica relataría experiencias innovadoras para que a revista valídeas e publíqueas co logotipo de Climántica. Eses artigos difundiranse a través das dúas organizacións.

Por iso nesta recensión dáse a coñecer o primeiro dos artigos producidos nese marco de colaboración. Trátase do artigo Shellfish and Climate Change Research. Nese artigo preséntase unha experiencia de investigación escolar na que os alumnos seguen a metodoloxía e a dirección dun grupo de investigación relevante, para coñecer en que medida o cambio climático pode estar a afectar ao paso de larvas nadadoras a moluscos bivalvos de interese comercial que viven nun intermareal arenoso. Os alumnos obtiveron datos que inducen a pensar que a fixación das larvas na area do intermareal estudado poden estar a se adiantar, o que esixiría unha adaptación no período de veda.


Galicia gaña o concurso internacional Climántica 2018

 
O xurado CLMNTK2018, formado por Anna Pons, directora do Centro de Educación Ambiental da Comunidade Valenciana, José Manuel Gutierrez, técnico de Educación Ambiental do CEIDA do Goberno de Euskadi e coordinador da rede estatal de Educación Ambiental EsEnRed, Carmen Villavicenico, director do programa LA Ciencia en tu Escuela da Academia Mexicana de Ciencias e Mar Fuentas xefa do departamento de Orientiación do IES Terra de Xallas, fallou os premios do congreso xuvenil virtual do 2018. Os resultados quedaron reflectidos no portal do congreso xuvenil virtual internacional a través do cal se realizaron as achegas seleccionables:

http://congresovirtual.climantica.org



Estes premios outórganse por produtos multimedia de sensibilización ambiental cidadá presentados ao congreso virtual internacional CLMNTK18 consisten en participar nos proxecto consisten en asignar as 60 prazas de asistentes aos campus internacionais de Aveiro e de Costa Rica. O primeiro produto clasificado no concurso foi creado por dúas alumnas do IES Xelmirez I de Santiago de Compostela.



Este produto gañador foi creado polas alumnas Lucía Igrexas Noya e Clara Paz Oleiro, alumnas de primeiro e Bacharelato deste instituto compostelán, entrevistadas con motivo do premio polo diario La Voz de Galicia.

Para a valoración dos produtos se ponderaróns dous tipos de puntuacións: as valoracións dos membros do xurado que asignou ata un máximo de 1800 puntos Esta puntuación completouse cos 600 primeiros votos de Facebook.

O segundo e o terceiro posto ocupáronos dous produtos de México, entre os que se sitúa a obra de artes plásticas máis valorada das presentadas a concurso, e que recibe o nome de Prisa:


Os outros dous países que lograron representación neses dous campus foron Polonia e Portugal. De España lograron representación as comunidades autónomas de Galicia, Madrid, Cataluña, Castela e León, Canarias, Cantabria e Murcia.


Sete institutos galegos no Simposio escolar de Climántica en Lisboa

 

Coincidindo co Día das Letras Galegas, o xoves 17 de maio 82 alumnos do IES Virxe do Mare do IES Campo de San Alberto de Noia, do IES Poeta Añón de Outes, do IES Praia Barraña de Boiro, do CPI Dos Dices de Rois, do IES Xelmirez I de Santiago e do IES Ribeira do Louro de O Porriño Noia, desprazáronse a Portugal para celebrar en Lisboa o primeiro simposio. Durante esa xornada de desprazamento, os alumnos estudaron a ocupación histórica do territorio de Porto e Aveiro.



Nesta segunda cidade tamén desenvolveron catro obradoiros de formación científica na Universidade de Aveiro, navegaron pola ría de Aveiro en tres barcos moliceiros e interpretaron cancións en galego e en portugués para celebrar así as Letras galegas.

As actividades do simposio escolar en Lisboa centráronse en dúas sedes. A primeira delas foi o Instituto Español Giner de los Ríos. Alí desenvolvéronse dúas actividades para facer chegar os contidos do proxecto aos alumnos portugueses: unha conferencia sobre cambio climático e demostracións prácticas e simulacións desenvoltas polos alumnos galegos.



Estes, apoiándose en simulacións e demostracións prácticas, ensináronlle porque ao derreterse o xeo da Antartida sube o nivel do mar, calcularon tamén a subida de temperatura por efecto invernadoiro, provocaron unha estratificación térmica para simular o proceso de laminación do océano que provoca a diminución da produtividade. Tamén identificaron o dióxido de carbono mediante o cambio de pH detectando por un colorante que cambia de cor co cambio de pH. Deste xeito demostrouse a acidificación do océano. Os alumnos portugueses preguntaron e participaron activamente nestes procesos de aprendizaxe mediados e facilitados por iguais.



Para a presentación de investigacións escolares,o simposio cambiou de sede para o Centro Galego de Lisboa.



Alí, no auditorio Alvaro Cunqueiro, proxectáronse os vídeos que explicaron á comunidade educativa portuguesa as investigacións sobre os impactos do cambio climático sobre os bivalvos de Testal, a lamprea do Tambre, o cultivo de mexilóns nas bateas de Boiro, a biodiversidade dos ríos Rois e Sarela e das Gándaras de Budiño.



O primeiro simposio escolar de Lisboa completouse con itinerarios deseñados para estudo da ocupación integral do territorio na cidade de Lisboa, analizando a súa evolución histórica e comparouse coa da vila medieval de Óbidos, que conserva a súa organización medieval, deixando pegadas das estratexias de adaptación ao clima nesa época medieval.



Estas actividades completáronse con outras lúdicas, culturais e de convivencia, entre as que destacaron o baño na praia de Oeiras ou a participación no desfile da Máscara Ibérica no que participaron os disfraces de Entroido máis populares de España e de Portugal.



Selección para Campus internacionais de Aveiro e Costa Rica a través do portal CLMNTK18

 


O proxecto Climántica, en consorcio con Fábrica de Ciencia Viva e da Universidade de Aveiro, co grupo de investigación SEPA- Interea da Universidade de Santiago de Compostela e co Grupo de Medicina Xenómica da Universidade de Santiago de Compostela, convocan o proceso para seleccionar aos alumnos participantes no Campus internacional CLMNTK18 e aos seus docentes acompañantes, que formarán parte do Seminario docente acreditado con 48 horas polo Ministerio de Educación Ciencia e Deporte ( MECD).



Con este proceso selectivo seleccionaranse aos alumnos que participen no campus internacional que se celebrará no centro de divulgación científica Fábrica de Ciencia Viva e da Universidade de Aveiro (Portugal). Os centros que participan neste campus terán prioridade para enviar representantes ao campus da biodiversidade para América Latina e Europa que está previsto que se celebre en Costa Rica na Semana Santa de 2019.

Descargar folleto del campus CLMNTK18
Descargar folleto do Seminario docente 2018
Descarga do cartaz



Este campus adaptará ao medio costeiro o modelo do desenvolvido o curso pasado no marco da alianza estratéxica para a innovación EDUCO2cean-Erasmus+, aprobado e financiado pola UE, dando así sustentabilidade a esa iniciativa. Como aquel, este tamén buscará xerar dous tipos de produtos elaborados mediante traballo colaborativo:

  • Curtametraxes que integren as imaxes que expresen o coñecemento adquirido no campus, comparándoas e aumentándoas, con realidade aumentada, coas que traen os estudantes dos seus lugares de orixe, utilizando a robótica, a luz láser, a holografía e a realidade aumentada para presentar escenarios que comuniquen un futuro máis sustentable e con respostas ao cambio climático.



  • Un musical de sensibilización sobre o cambio climático e o cambio global no océano, que integre o teatro, a música, a danza, o canto e as artes plásticas proxectadas mediante holografía e a luz láser como escenografía de proxección. Esta proposta ambiciona evolucionar as propostas creadas no campus de 2018.



Os alumnos seleccionaranse pola calidade dos seus produtos de sensibilización sobre o cambio climático, o cambio global dos océanos e demais retos ambientais globais publicados na plataforma do congreso virtual internacional CLMNTK18 de acordo coas bases publicadas na apartados Convocatoria e Criterios de selección para campus. A url que dá acceso ao congreso virtual é:


Convocatoria
Criterios de selección para asistir ao campus
Instruccións en pdf e vídeo para subir os traballos á plataforma


Galicia e Canarias comparten os días mundiais do Planeta e do ADN

 

Os seis institutos galegos da rede de proximidade de Climántica para a investigación escolar, en intercambio coa súa rede do colexio Decroly de Canarias, compartiron investigacións en Galicia e en Canarias que presentaron no Coliseo Noela os seus investigaciónes sobre a biodiversidade en Galicia e en Canarias. Eses proxectos centráronse en dous tipos de especies nas dúas rexións climáticas. O primeiro tipo de especies que se abordaron son especies moi adaptadas ao clima de interese socio económico que poden estar en risco. O segundo tipo son especies invasoras que ven favorecidas nesa invasión polo cambio climático.



Para ese simposio escolar se conjuntaron el viernes 20 de abril en Noia 300 alumnos un grupo con una amplia representación dos seis institutos galegos participantes. Nese grupo quedaron incluídos tamén os mozos investigadores canarios, desprazados a Galicia para ese evento, e que residiron desde o 17 ata o 24 de abril con familias dos seus homólogos investigadores escolares de alumnos de Noia, Santiago, Rois, Boiro e Outes.

Para ese simposio escolar conxuntáronse o venres 20 de abril en Noia 300 alumnos, un grupo cunha ampla representación dous seis institutos galegos participantes. Nese grupo quedaron incluídos tamén vos mozos investigadores canarios, desprazados a Galicia para ese evento, e que residiron desde ou 17 ata ou 24 de abril con familias dúas seus homólogos investigadores escolares de alumnos de Noia, Santiago, Rois, Boiro e Outes.



Despois da inauguración oficial por parte dos alcaldes, presentáronse os nove proxectos de investigación escolar. Tres proxectos foron desenvoltos polos estudantes canarios, e inclúen o estudo xenético e ecolóxico da adaptación ao clima de dous endemismos canarios: o lagarto gallotia intermedia e a pomba rabinche, especies cunha adaptación climática tan determinante que se están vendo afectadas polo cambio climático. A terceira investigación desenvolta polos alumnos de Canarias consistiu no estudo da invasión das illas do coral do lume, e as súas relacións co clima. Os ecosistemas de Canarias nos que se desenvolveron estas investigacións estudáronos os alumnos galegos da man dos seus colegas de Canarias na súa estancia alí do 17 ao 23 de marzo de 2018.




O restantes seis proxectos foron desenvolvidos polos outros tantos institutos galegos participantes. Tres centráronse no estudo dos ríos: a biodiversidade do rio Rois, nos bioindicadores da calidade da auga do río Sarela desenvolvido polo IES Xelmirez I de Santiago e na Recuperación da lamprea no río Tambre e os novos retos aos que se enfreta co cambio climático, desenvolvido polo IES Poeta Añón de Outes.



Dous dos proxectos abordaron o impacto do cambio climático sobre os bivalvos mariños das rías. Estes foron desenvolvidos polos alumnos de Noia, que estudaron os efectos do cambio climático sobre os bivalvos da praia de Testal, e polos alumnos de Boiro que estudaron os impactos do cambio climático e da acidificación do océano sobre o desenvolvemento do mexillón de batea Os alumnos de Noia presentarán a continuación do seu estudo sobre a distribución do berberecho, pero se aplió ao estudo dos outros dous bivalvos comerciais do intermareal de Testal: as ameixas fina e babosa.



A sexta investigación galega foi a desenvolta polo IES Rosalía de Castro de Santiago, e centrouse na invasión urbana de Santiago da avispa velutina, tamén con importancia ecolóxica polos seus impactos sobre as abellas autóctonas.



A investigación xenética é a clave na adaptación ao cambio climático

Para analizar as bases das súas semellanzas e diferenzas na adaptación ao medio, abordouse un estudo do ADN dos bivalvos de Testal, que dirixiu o Dr. Angel Carracedo no laboratorio do IES Virxe do Mar. Aproveitouse este estudo para enviar mostras de ADN purificadas e conservadas ao banco mundial de conservación do xenoma mariño que garante a recuperación da especie en casos de impactos bruscos.



Despois da presentación dos proxectos relativos aos retos da biodiversidade xenética fronte ao cambio climático, os alumnos tiveron a ocasión de recibir formación xenética de elevada calidade por parte de Angel Carracedo, un científico galego que recibiu o máximo recoñecemento mundial no seu ámbito específico de investigación e que obtivo os premios máis prestixiosos en España no ámbito médico e no ámbito xenético: Rei Jaime I de investigación Médica e o Premio Nacional de Xenética.



Esta catedrático que dirixe o Centro Nacional do Genotipado, e a Fundación Pública Galega de Medicina Xenómica, unha organización que o día anterior celebrou no Palacio de Congresos vinte aniversario, abordou o tema “A xenética contemporánea no Día Mundial do ADN”.



Esta presentación e análise de información do proxecto complementáronse con actividades lúdicas, culturais, de itinerarios e de convivencia dos alumnos das dúas comunidades autónomas. Estas en Canarias estas centráronse en actividades náuticas e rutas diversas.



En Galicia as actividades lúdicas, culturais e de convivencia centráronse en espectáculos musicais, teatrais e tamén en itinerarios. A dimensión teatral incluíuse na presentación do acto de celebración do Día Mundial do ADN e do Día do Planeta. Os portavoces do IES Virxe de Mar neste intercambio climático apoiáronse en presentacións teatrais.



Outro aspecto lúdico que estivo presente no acto consistiu na realización de diversas coreografías.



As coreografías e diversas cancións de sensibilización ambiental, entre as que destacou o himno de Climántica foron interpretadas polo coro de Has de Cantar do IES Virxe do Mar.



En Galicia realizáronse diversos itinerarios. Entre estes itinerarios cabe destacar os realizados o luns 23 de abril no que se celebrou o Día Mundial do Planeta no Parque Nacional Illas Atlánticas e a visita ás centrais hidroeléctricas e aos ecosistemas da desembocadura do río Tambre.



Outros ecosistemas e paisaxes estudados en Galicia foron os da Lagoa de Louro e o Ézaro.



Os centros de divulgación científica nos que se abordaron aspectos culturais diversos relativos ao proxecto foron o ITER de Canarias e os Museos Científicos da Coruña.

En Canarias o estudo dos ecosistemas que se estudaron foron o Teide, Anaga, os agrosistemas de cultivos de plátanos e o estudo en barco e a remo de cetáceos, e dinámica costeira dos Xigantes.


Ángel Carracedo dirixe a alumnos investigadores

 
 
Neste vídeo visualízase un resumo de 30 minutos da investigación científico escolar sobre o xenoma dos bivalvos comerciais de Testal como metodoloxía para estudiar as variedades xenéticas na súa adaptación ao cambio global e como estratexia de conservación do recurso. Esta investigación desenvolveuse no laboratorio do IES Virxe do Mar, o 3 de marzo, e foi conducida polo Dr. Carracedo, director da Fundación Pública Galega de Medicina Xenómica e do Centro Nacional del Genotipado. O proxecto Climántica da así un paso máis na aplicación da metodoloxía de Climántica que está transferindo a EduCO2cean-Erasmus+.


 
A análise consistiu en illar, purificar, cuantificar e enviar a un centro mundial de conservación do xenoma o ADN do berberecho e das tres ameixas comerciais de Testal. Completouse así, utilizando tecnoloxías e métodos do Centro Nacional del Genotipado, unha investigación iniciada o día anterior en Testal con métodos rigorosos da Ecoloxía, para estudar o estado de situación da presenza e abundancia das especies de bivalvos de Testal, así como a súa distribución.
 

Angel Carracedo e Emilio Fernández celebran os días mundiais do ADN e do Planeta durante Climántica ...

 


Descargar programa

Un ano máis, Climántica da continuidade á iniciativa Climántica Intercambios Este ano o consorcio escolar galego está integrada polos 6 centros da rede de proximidade que lidera o IES Virxe do Mar, como nodo escolar central do proxecto Climántica. Nesta nova edición, que dá continuidade, continuidade e consolidación á iniciada o ano 2014, e que desde entón mantívose ininterrompidamente.

Do 16 ao 23 de marzo desprazaranse a Canarias unha delegación formada por 3 estudantes de cada un dos 6 institutos galegos. Alí, xunto cos seus colegas canarios do intercambio de 2018, desenvolverán o programa. No plan de actividades en Canarias destacan o estudo da biodiversidade, o clima e o cambio climático nos ecosistemas subtropicales canarios, e tamén a presentación dos proxectos de biodiversidade de cada un dos 6 institutos participantes: 1) Diversidade xenética dos bivalvos de Testal, do IES Virxe do Mar, 2) A lamprea do río Tambre do IES Poeta Añón, 3) O mexillón de Boiro, do IES Praia Barraña, 4) A biodiversidade do río Rois, do CPI Dous Dis, 5) Bioindicadores e o reto da contaminación río Sar do IES Arcebismo Xelmirez I e 6) A invasión urbana da avispa asiática, do IES Rosalía de Castro.

Do 17 ao 24 de abril de 2018 desenvolverase a fase galega. Esta coincide coa celebración dos días mundiais do ADN e do Planeta. Por iso cóntase cos dous científicos galegos de maior impacto nos dous ámbitos de celebración. Para a celebración do Día Mundial do ADN cóntase Ángel Carracedo, catedrático de medicina legal dá a USC, director da Fundación Pública Galega de Medicina Xenómica e do Centro Nacional do Genotipado. Para a celebración do Día Mundial do Planeta cóntase con Emilio Fernández, catedrático de Ecoloxía de UVigo, director del Campus do Mar e colaborador da División de Coordinación, Avaliación e Seguimento Científico e Técnico da área científica de Ciencia e Tecnoloxía Mariña do Ministerio de Economía e Competitividade.


Bajo el patrocinio de la UNESCO

Últimas entradas

Categorías

Buscar

pinguino
pinguino