O xurado dos premios CLMNTK20 concluíu a súa
valoración do concurso CLMNTK20. Como o ano pasado, o xurado formárono
Elsa López Suárez, Licenciada en Ciencias Ambientais xestora
técnica de proxectos da Axencia Insular de Enerxía de
Canarias, José Manuel Gutierrez asesor pedagóxico
de Ingurugela-Ceida (Servizo de Educación Ambiental do
Gobierno Vasco) e Coordinador de ESenRED (rede estatal de
redes de escolas españolas cara á sustentabilidade), Paloma
Sánchez, Licenciada en Xeografía e Historia e Educadora Ambiental do
Centro de Educación Ambiental da Comunitat Valenciana,
David Vicente Torrico, licenciado en Xornalismo e Comunicación
Audiovisual, profesor da Facultade de Periodismo da Universidade de
Valladolid, onde investiga en Cinema e Cambio climático, tema sobre o
que realizou a súa tese doutoral e María del Mar Fuentes,
licenciada en Filosofía e Ciencias da Educación (Pedagoxía), xefa do
Departamento de Orientación do IES Terra de Xallas.
- Elsa López Suárez é licenciada en Ciencias Ambientais e conta con experiencia no campo da divulgación científica polo seu traballo realizado no Instituto Tecnolóxico e Enerxías Renovables. Desde xullo de 2008 formou parte do persoal da Axencia Insular de Enerxía de Tenerife, onde ademais de impartir charlas e talleres relacionados coas enerxías renovables e o aforro de enerxía, tamén traballa como técnica de proxecto, realizando tarefas de xestión e administrativas. Actualmente está involucrada no proxecto SEAFUEL financiado polo programa Interreg Atlantic Area a través do Fondo Europeo de Desenvolvemento Rexional (FEDER). O proxecto ten un orzamento de 3,5 millóns de euros durante 36 meses e busca utilizar os recursos renovables da Área Atlántica para impulsar a flota de transporte local e apoiar o cambio cara a unha economía baixa en carbono.- José Manuel Gutierrez é profesor e asesor pedagóxico de Ingurugela-Ceida (Servizo de Educación Ambiental do Goberno vasco). Especialista universitario en Educación Ambiental pola UNED. Doce anos no Centro de Experimentación Escolar de Pedernales-Sukarrieta, oito deles como Director Pedagóxico. Desenvolve proxectos de educación ambiental para estudantes, formación de docentes e investigación educativa e participou en diversas publicacións. Coordinador de ESenRED (rede de redes escolares cara á sustentabilidade). Mantén un repositorio de artigos sobre educación ambiental en http://eaxxi.blogspot.com/.- Paloma Sánchez é licenciada en Xeografía e Historia e desde 2002 traballa como Educadora Ambiental no Centro de Educación Ambiental da Comunidade Valenciana.- David Vicente Torrico é licenciado en Xornalismo e Comunicación Audiovisual. Completou a súa tese doutoral sobre a representación cinematográfica do cambio climático no programa de doutoramento en comunicación da Universidade de Valladolid, onde tamén exerce como profesor. Publicou artigos sobre películas de animación e cambio climático, a representación de científicos e institucións no cine ambiental ou vídeos de YouTube que abordan o quecemento global, entre outros. Colaborou cos talleres Climántica realizados en Segovia en 2015 e 2016 e en Aveiro en 2019.- María del Mar Fuentes é funcionaria de carreira do corpo de Profesores de Ensino Secundaria (PES) da especialidade de Psicopedagoxía. Está destinada no IES Terra de Xallas donde exerce a xefatura do departamento de Orientación. Forma parte dos xurados CLMNTK dende a convocatoria 2007-2008.
Ademais da valoración do xurado, que tivo unha
ponderación do 75% na valoración final, outorgouse o 25% restante polos apoios
de Facebook dos usuarios na semana de valoración do público, que foi a primeira
semana de xuño, e que tivo unha elevada concorrencia de usuarios, tal como
mostra a gráfica que compara a repartición das 18.537 visitas rexistradas nos
14 primeiros días de xuño.
A valoración dos cinco membros deste xurado faise
en base a asignar cinco puntos, un por cada un destes indicadores:
1. Orixinalidade da proposta e creatividade no seu desenvolvemento.2. Contar con información válida, confiable e calidade na elaboración.3. Capacidade de sensibilización en función do produto presentado e respecto ao tema elixido. Grao de madurez, en relación coa idade, na elaboración técnica.4. Capacidade de relación entre coñecementos diferentes e comprensión dos mesmos.5. Eficacia do produto multimedia na difusión e sensibilización a través do portal do congreso virtual.
Cada membro do xurado asigna ata un máximo de 5 puntos e coas cinco valoracións
faise unha media da valoración dos cinco membros do xurado. Esa puntuación
media representa o 75% da puntuación global. O 25% restante outórgase por
valoracións de Facebook ata un máximo de 600. Para realizar a ponderación, cada
punto outorgado polo xurado faise equivaler a 360 votos de Facebook polo que a
puntuación do xurado equivale a un máximo de 1.800 votos e a de Facebook a 600,
sendo a unidade o voto dun usuario de Facebook. Consulta da puntuación obtida polos diferentes traballos ordeada de maior a menor dispoñible en www.congresovirtual.climantica.org.
O traballo que quedou en primeiro lugar, unha vez
aplicado a ponderación do 75% pola valoración do xurado e do 25% pola
valoración de Facebook o proxecto escolar gañador foi o titulado
“De armario a armario!” cuxas autoras son
Laura Marín Medina e Natalia Gallego Calderón estudantes do
IES Reyes Católicos (Vélez-Málaga), por iso
Andalucía foi a comunidade autónoma española que recibiu o
primeiro posto do concurso CLMNTK20.
Este proxecto andaluz partiu da necesidade de reducir a
problemática da contaminación ambiental que produce a industria téxtil. A súa
finalidade é concienciar sobre a necesidade de reutilizar pezas de vestir para
diminuír a contaminación. Trátase dun proxecto cunha importante dimensión de
desenvolvemento do espírito de emprendemento social no contexto da Educación
Ambiental. Neste contexto as alumnas autoras organizaron no instituto un
intercambio de roupa entre estudantes e docentes coa axuda de redes sociais,
carteis e charlas. Baixo o lema “Pódese renovar o armario sen comprar novas
pezas!”, co apoio de toda a Comunidade Educativa, coa Directora á fronte,
implementaron con éxito o proxecto cuxo desenvolvemento recollen no vídeo
gañador do concurso CLMNTK20. O lugar de exposición elixido foi a antiga
cafetería. Para conseguir perchas e expositores pediron apoio ás tendas de
roupa de Velez. As dúas estudantes coordinadoras de proxectos lograron unha
ampla e eficaz colaboración de estudantes e docentes, formando un equipo
técnico de 6 estudantes encargados de recibir a roupa, valorar a peza e
entregar o ticket polo valor asignado á peza. Con eses tickets os alumnos
podían facerse coas pezas que lle interesaban para o expositor. Para
promocionar préndelas expostas, usaron de forma eficaz as redes sociais, desde
as que tamén conseguiron unha importante valoración 454 apoios que axudou ao
proxecto na valoración final. O elevado impacto que tivo o proxecto chamou a
atención de Velvisa Televisión que realizou unha reportaxe sobre o proxecto, do
que Laura e Natalia extraeron fragmentos para a parte final de vídeo:
O proxecto escolar clasificado en 2ª posición foi
o máis valorado polo xurado, recibindo a máxima puntuación por parte dos cinco
membros do xurado. Trátase do traballo titulado “Salvemos ao
planeta Terra” cuxos autores son Felipe Ninni
Santalla e Noa Mesejo Iglesias do IES Xelmirez I de Santiago
de Compostela, e que por tanto resultou como máis valorado dos
presentados polos centros educativos de Galicia.
Trátase dun vídeo que explica e pon ao dispor dos
usuarios que o visualicen un xogo de preguntas e respostas. Trátase de
responder a preguntas sobre o cambio climático e o quecemento global, porque
parte da necesidade de levar á cidadanía de forma lúdica o coñecemento e
concienciación sobre estes dous grandes retos globais. A finalidade do traballo
é concienciar á xente, de forma interactiva, de que é necesario un cambio nas
nosas accións para conseguir un planeta mellor.
No 4º posto quedou situado o traballo máis
valorado de México que recibiu a máxima puntuación recibida
a través do sistema de apoios de Facebook con 1.108 apoios. Este traballo
titulado “A primeira plana que senticiou o
futuro” foi creado polas alumnas Andrea Vázquez
Hidalgo e Natalia Sánchez Rojas do Colexio Madrid de
CDMX.
Estas dúas xóvenes autoras mexicanas crean a súa
obra atendendo á necesidade de advertir sobre a gravidade das previsións do
cambio climático para o 2050 e ten como finalidade a sensibilización para a
acción polo clima que o remedie. Para conseguilo desenvolveron unha primeira
plana dun xornal, situado no ano 2050, onde moitas das situacións que se nos
expoñen hoxe para as sociedades, nese momento son unha realidade aínda máis
catastrófica. As alumnas queren poñer aos lectores diante do reto de responder
a esta pregunta: “De verdade queres que esta sexa a túa primeira plana? Porque
a realidade, é que isto podería suceder e comezou. Coñecemos o impacto que
estamos a ter como humanos, e estamos a levar á extinción non só a diferentes
especies, senón a nós mesmos. Esta situación é grave e irreversible nalgúns
casos. Pola nosa banda, podemos dicir que é importante non só comprometernos a
evitar que isto se salga de control, senón tamén a formar parte do cambio”.
Desde as respostas suscitadas coa primeira pregunta, levan ao lector ás
preguntas que consideran de resposta obrigada por parte de cada individuo
contemporáneo: que aprendiches ti, e que farás? Só é un compromiso ou de
verdade faremos algo respecto diso?
Clasificado no 7º lugar aparece o primeiro
traballo de Portugal, país anfitrión do campus. Trátase do
traballo titulado “A Contaminación” das
alumnas Doura dás Neves e Daniela Puertas do IES
Giner de los Ríos de Lisboa.
Dora e Daniela desenvolveron unha presentación
que partiu da necesidade de informar e concienciar á sociedade sobre as
diferentes fontes de contaminación antrópica. Este traballo ten como finalidade
explicar o que é a contaminación e os tipos de contaminación. Tamén explica os
efectos da contaminación: no ser humano, nos ecosistemas, buraco na capa de
ozono, a choiva aceda e o quecemento Global. Por ultimo finalizan cuns
consellos ou “ tips” para axudar ao medioambiente.
Clasificado no 5º posto aparece o traballo máis
valorado de Canarias. Trátase do vídeo titulado
“A natureza volve ao seu sitio" de
Kilian Chirino e Haridian Trujillo Reyes do IES
Villa de Firgas de Firgas (Gran Canaria).
A creación do
traballo toma como punto de partida a necesidade que facer conscientes aos
cidadáns de como o noso confinamento implicou a chegada doutras especies a
diferentes contornas urbanas de distintas partes do mundo. Ten por finalidade
reflectir os efectos no medio ambiente pola corentena da COVID-19 ao longo de
distintos lugares do noso planeta no relativo ao desprazamento da natureza para
ocupar o seu lugar nos espazos que lle arrebatamos co desenvolvemento de
contornas urbanas.
No 8º lugar quedou situado o primeiro clasificado
dos traballos presentados polos centros de Castela e León
que participaron en CLMNTK. Trátase da investigación titulada
“Percepción social sobre cambio climático na contorna de Las
Navas del Marqués (Ávila)” de Safae Isham O Yaakoubi
e Maria Ramos Sanz, estudantes do IES María de Córdoba (Las
Navas del Marqués, Ávila). O traballo xorde da necesidade que teñen
os autores de coñecer a percepción que teñen os cidadáns do seu pobo sobre o
cambio climático. A súa finalidade é comunicar a investigación que realizaron
para coñecer esa percepción social. Contan como o fixeron, a través dun estudo,
usando como instrumento de investigación cuestionarios con preguntas deseñadas
para coñecer a percepción sobre o Cambio Climático que teñen os habitantes de
Las Navas del Marqués e pobos de ao redor. Estes cuestionarios foron difundidos
mediante as redes sociais, coa intención de chegar ao maior número posible de
persoas abarcando todos os rangos de idade. O traballo ten o seu núcleo central
na presentación dos resultados obtidos:
O traballo máis valorado polo
xurado dos presentados desde Cantrabria foi o titulado
“#passthetrashchallenge” de
Daniela González e Inés Sáinz do IES Bernardino de
Escalante (Laredo, Cantabria).
As dúas alumnas cántabras autoras partiron da
necesidade de concienciar á xente nova sobre a reciclado de envases de
plásticas. Por iso crearon un vídeo para difundir a través s da rede social Tik
Tok, coa finalidade de chegar a través desta rede social aos adolescentes,
partindo do seu convencemento de que se trata dunha moi boa ferramenta para
concienciar á xente nova. No vídeo, envíase a diferentes adolescentes
confinados un envase que hai que enviar ao contedor de reciclado/reutilización.
Cada adolescente recibe no seu estudo da casa familiar o recipiente e o último
deposítao no contedor.
O traballo máis valorado polo xurado dos
presentados desde a Comunidade Valenciana foi o titulado
“Xa é hora de parar” de Laura
Alarcón Escolano do IES Sixto Marco de Elxe
(Alacante).
Parte da necesidade de conservar a biodiversidade
e por iso o traballo ten como finalidade de concienciar á poboación sobre esa
necesidade de conservación. Faino a través dun vídeo clip dunha canción que
compuxo e interpretou, acompañando esa interpretación de imaxes alusivas no
vídeo clip que creou.
O proxecto Climántica agradece aos máis
de 120 estudantes autores de CLMNTK20 as súas achegas. Faino recoñecendo
o mérito engadido de crear produtos de sensibilización ambiental web nunha
etapa de intensa actividade escolar telemática que mostra a capacidade da
mocidade contemporánea de aprender a aprender desde a soidade e distancia
escolar que supuxo o contexto de peche familiar no que desenvolveron estes
proxectos.
Tamén recoñece a contribución dos docentes
orientadores, destacando a súa contribución á elevada competencia TIC
demostrada en CLMNTK20 polos seus estudantes. Por último e non menos
importante, Climántica expresa o seu máis sincero agradecemento a Mar Fuentes
(IES Terra do Xallas de Santa Comba), Elsa López (Axencia Enerxética de
Tenerife), Paloma Suárez (Centro de Educación Ambiental da Comunidade
Valenciana), José Manuel Gutierrez (Ingurugela-CEIDA - Centros de Educación e
Investigación Didáctico-Ambiental – do Goberno Vaco) e David Vicente (Facultade
Xornalismo e Comunicación Audiovisual da Universidade de Valladolid).
A todos os participantes Climántica
adiántalles a súa benvida ao campus para participantes en CLMNTK20
que se realizará no curso 2020-2021 dando continuidade
ao que se celebrou o ano pasado en Aveiro. Alí seguirase coa
integración de cada estudante nunha produtora de cinema ou ben nunha compañía
de teatro musical para xerar os dous tipos de produtos na liña dos producidos
nos campus do 2019 de Costa Rica e de Aveiro, seguindo as metodoloxías
deste artigo.
